ATX (Advanced Technology Extended) to standard konstrukcji płyt głównych, zasilaczy i obudów komputerowych. Został opracowany przez firmę Intel w 1995 roku, jako następca wcześniejszego standardu AT.
Standardowa płyta główna ATX ma wymiary 305 mm x 244 mm. Te wymiary zostały tak dobrane, aby pasowały do standardowych obudów komputerowych typu ATX. Dzięki temu użytkownicy mogą łatwo wymieniać i modernizować swoje komputery, nie martwiąc się o kompatybilność z obudową.
Standard ATX określa precyzyjne rozmieszczenie kluczowych komponentów na płycie głównej, takich jak gniazdo procesora, sloty pamięci RAM, złącza kart rozszerzających (PCIe, PCI) oraz porty (SATA, USB). To ułatwia ich montaż i podłączanie. Płyta ATX wykorzystuje 24-pinowe złącze zasilania ATX, które zapewnia stabilne i wystarczające zasilanie dla wszystkich komponentów. Ponadto niektóre płyty mogą wymagać dodatkowego, 8-pinowego złącza EPS do zasilania procesora.
Płyty ATX wyposażone są w BIOS (Basic Input/Output System) lub jego nowszą wersję UEFI (Unified Extensible Firmware Interface), który zarządza uruchamianiem komputera i konfiguracją sprzętu.
Płyty główne ATX charakteryzują się uniwersalnością i szerokim wyborem modeli dostępnych na rynku. Do ich zalet zaliczamy:
A czy mają jakieś wady? Płyty ATX są stosunkowo duże, co może być problemem w przypadku małych obudów komputerowych. Modele z wyższej półki mogą być droższe niż płyty w innych standardach. A duży rozmiar płyty ATX może utrudniać przepływ powietrza w obudowie, co może prowadzić do problemów z chłodzeniem komponentów.
Standard ATX jest najpopularniejszym standardem płyt głównych, ale istnieją również inne popularne: Micro-ATX i Mini-ITX. Każdy z tych standardów ma swoje własne cechy, zalety i wady. Ich porównanie wypada następująco: