Na smak kawy ogromny wpływ ma rodzaj ziarna, sposób jego uprawy oraz czas zbierania, ale także palenie ziaren. Palenie kawy odgrywa bardzo ważną rolę w procesie produkcji tego napoju. Mają tutaj znaczenie m.in. rodzaje i stopnie palenia kawy. Co warto wiedzieć o procesie palenia kawy? Jaki ma on wpływ na ostateczny smak kawy i czy warto zwracać uwagę na sposób palenia przed wyborem najlepszej kawy dla siebie?
Jeśli szukasz kawy idealnej dla siebie zobacz poradnik: Jak wybrać kawę?
Spis treści:
- Proces palenia ziaren
- Na czym polega palenie kawy?
- Palenie kawy a zawartość kofeiny i przeciwutleniaczy
- Jakie są etapy palenia kawy?
- Jakie są stopnie palenia kawy?
- Jakie procesy wpływają na jakość palonej kawy?
- Domowe palenie kawy
Proces palenia ziaren
Proces palenia ziaren ma ogromny wpływ na ostateczny smak, jakość oraz właściwości kawy. W trakcie palenia ziaren kawy dochodzi w nich do wielu skomplikowanych procesów chemicznych, przez co zmieniają się ich właściwości. Odpowiednio wypalone ziarna kawy nabierają wyjątkowego smaku i aromatu. O ile w surowych ziarnach występuje około 25 substancji smakowych i zapachowych, to w tych wypalonych jest ich już średnio 700 – 800. Od tego, w jaki sposób wypalano ziarna kawy, zależy zatem bardzo dużo.
Zobacz również: Jakie właściwości ma kawa? Rodzaje kawy
Na czym polega palenie kawy?
Choć wiąże się z nim wiele skomplikowanych reakcji, sama czynność jest dość prosta.
W przypadku tradycyjnego palenia, ziarna kawy umieszczane są w podgrzewanym od zewnątrz, obracającym się bębnie.
Takie palenie kawy trwa około 20 minut, przy czym osoba nadzorująca tę czynność może zachować nad nim całkowitą kontrolę. By przebiegała ona w prawidłowy sposób, niezbędna jest wiedza na temat stopni palenia kawy oraz umiejętność obchodzenia się z ziarnami kawy już po zakończeniu procesu wypalania ziaren.
Palenie kawy a zawartość kofeiny i przeciwutleniaczy
Proces palenia w znacznym stopniu wpływa na zawartość kofeiny w ziarnach kawy. Im dłużej trwa wypalanie, tym mniej w nich kofeiny. Z tego też względu osoby stawiające na mocną, pobudzającą kawę, znacznie chętniej sięgają po jasne ziarna, z kolei ziarna ciemne są dobrym rozwiązaniem dla tych osób, które starają się unikać kaw zbyt mocnych i silnie pobudzających.
Ciemne ziarna kawy uchodzą jednocześnie za zdrowsze, mające lepszy wpływ na ogólny stan naszego zdrowia. Dlaczego? Bo choć znajduje się w nich mniej kofeiny, w trakcie procesu palenia wzbogacają się one o tak cenne dla zdrowia substancje, jakimi są przeciwutleniacze.
Palenie kawy – etapy
W procesie palenia kawy można wydzielić kilka etapów:
- Suszenie – proces, w przypadku którego najważniejsze staje się odprowadzenie wody z ziaren przeznaczonych do palenia.
- Proces brązowienia – po którym następuje pierwsze złamanie. Co kryje się za tym określeniem? Nic innego, jak nagromadzenie się w ziarnach dużej ilości gazów.
- Rozwinięcie – czyli moment, w którym uwalniają się kawowe aromaty.
- Drugie złamanie – polegające na przechodzeniu na zewnątrz olejków zawartych w ziarnach kawy.
Palenie kawy – stopnie
Aby kawa mogła zachwycać swym smakiem, proces palenia powinien przebiegać w odpowiedni sposób. Ważne są tu przede wszystkim takie kwestie, jak temperatura oraz czas palenia. To one decydują o stopniach palenia kawy. Zasadniczo można wyróżnić trzy stopnie palenia kawy: jasne, średnie i ciemne. Na czym polegają różnice między nimi?
Palenie jasne kawy
Palenie jasne przebiega w temperaturze około 200 stopni Celsjusza. Jego efektem jest kawa o dość wysokiej kwasowości oraz sporej zawartości kofeiny. Ziarna po zakończeniu takiego palenia cechuje jasnobrązowa barwa oraz brak olejków eterycznych, które pojawiają się na powierzchni dłużej palonych ziaren kawy. W jakich przypadkach taki stopień palenia jest najlepszy? W przypadku kaw afrykańskich, gdzie wielką zaletą jest zatrzymanie ich naturalnego, orzeźwiającego aromatu.
Palenie ciemne kawy
Palenie ciemne odbywa się w temperaturach od 220 do 225 stopni, choć znane są przypadki wypalania ziaren kawy nawet w temperaturze 250 stopni Celsjusza. Ciemnobrązowa barwa ziaren nie jest jedynym skutkiem takiego palenia. Kawa ciemna może się pochwalić niską zawartością kofeiny oraz kwaskowością, ma za to w sobie wiele goryczki. Ziarna tak wypalonej kawy stają się błyszczące, nabierają też lekko orzechowego lub czekoladowego posmaku.
Palenie średnie kawy
Najbardziej popularnym stopniem palenia kawy jest palenie średnie. Ta technika palenia wymaga zastosowania temperatury pomiędzy 210 a 220 stopni Celsjusza. Przy takiej temperaturze zaczyna się już pojawiać goryczka, zmniejsza się z kolei kwasowość.
Palenie średnie pozwala jednocześnie utrzymać optymalną ilość kofeiny w ziarnach kawy, dzięki czemu nie jest ona ani zbyt słaba, ani zbyt mocna. W trakcie takiego palenia kawy, z ziaren uwalniają się również olejki eteryczne. Skutkiem tego jest błyszcząca się powierzchnia ziaren, które dodatkowo mogą się pochwalić ciekawym, lekko brązowym odcieniem.
Jakie procesy wpływają na jakość palonej kawy?
Z paleniem kawy wiąże się wiele skomplikowanych procesów i czynności, które mają ogromny wpływ na jakość palonych ziaren.
Schładzanie rozgrzanych ziaren kawy
Jednym z nich jest schładzanie. Proces ten rozpoczyna się tuż po wypaleniu ziarna, a polega on na chłodzeniu rozgrzanych ziaren kawy powietrzem doprowadzanym z zewnątrz. Od tego, w jaki sposób przebiegać będzie ów proces, zależy wiele. Ważny jest tu przede wszystkim czas. Jeśli ziarna nie zostaną schłodzone błyskawicznie, będą postępować w nich procesy chemiczne, mogące w istotny sposób zmienić właściwości kawy.
Pakowanie i odgazowywanie
Palone ziarna powinny być też w odpowiedni sposób pakowane. Czynność tę można wykonać dopiero po dwóch dniach po paleniu. Przez ten czas ziarna kawy powinny czekać w specjalnych silosach lub pojemnikach, w których to przebiega kolejny, bardzo ważny proces – odgazowywanie, w trakcie którego z ziaren kawy uwalniany jest dwutlenek węgla.
Gdy miną dwie doby, można ziarna kawy przekładać do specjalnych torebek. Powinny one posiadać wentyl, dzięki któremu resztki gazów będą się mogły wydostać na zewnątrz, szczelne zamknięcie oraz wnętrze pokryte metalizowaną warstwą. W takim opakowaniu ziarna kawy zachowają dłużej swą świeżość, dzięki czemu my będziemy mogli się cieszyć smaczną i aromatyczną kawą.
Domowe palenie kawy – jak samodzielnie wypalać ziarna?
Dla tych, którzy lubią samodzielnie decydować o smaku i jakości kawy, dobrym rozwiązaniem może się okazać samodzielne wypalanie ziaren. Domowe metody, wbrew pozorom, nie są zbyt skomplikowane, choć wymagają cierpliwości oraz odpowiedniej wiedzy.
Do wypalania ziaren kawy w domu można wykorzystać patelnię lub piekarnik, choć na rynku nie brak specjalnych urządzeń dla tych, którzy chcą przyrządzać kawę samodzielnie.
Czy warto postawić na domowe wypalanie?
Jeśli chce się mieć całkowitą kontrolę nad właściwościami ulubionej „małej czarnej” – tak. Wystarczy w porę zapoznać się z informacjami na temat stopni palenia kawy oraz z wpływem temperatury i czasu palenia na jej właściwości. Dzięki temu każdy amator kawy będzie mógł przygotować taki napój, który będzie możliwie jak najbardziej zgodny z jego indywidualnymi preferencjami.
Dobrze wypalone ziarna kawy sprawiają, iż każda filiżanka tego napoju będzie zachwycać wyjątkowym smakiem i aromatem. Proces wypalania ziaren kawy jest zatem niezwykle istotny, a nawet najdrobniejsze błędy popełnione w jego trakcie mogą mieć poważne konsekwencje.
Kawa i napoje w kapsułkach w naszym sklepie
Mogą Cię zainteresować: