Jakie są oznaczenia procesorów Intel i AMD?

oznaczenia-intel-amd

Wybór procesora nie należy do najprostszych zadań, a równocześnie jest to najważniejszy komponent każdego komputera stacjonarnego i laptopa. Warto więc poświęcić trochę czasu na to, by przejrzeć dostępne opcje i określić, który konkretnie model będzie stanowił optymalną opcję w danym przypadku. Na szczęście zarówno Intel, jak i AMD oznaczają swoje procesory w logiczny sposób, ułatwiając tym samym podjęcie decyzji osobom, które zastanawiają się, jaki procesor wybrać dla siebie lub kogoś innego.


Polecane procesory w sklepie


Jakie są oznaczenia procesorów Intel i AMD?

Procesory różnią się od siebie liczbą rdzeni i wątków, częstotliwością taktowania, ilością pamięci podręcznej, paletą zastosowanych technologii i charakterem – jedne modele sprzyjają wysokiej wydajności (pozwalając na więcej), inne zaś nacisk kładą na energooszczędność (zapewniając długi czas działania z dala od gniazdka elektrycznego).

W przypadku komputerów stacjonarnych i laptopów najpopularniejsze są procesory AMD oraz procesory Intel, a dobra wiadomość jest taka, że w obu przypadkach już z samej nazwy można dowiedzieć się wiele na temat tego, co oferują i pod kątem jakich zastosowań zostały zoptymalizowane.

Z typowego oznaczenia jesteśmy w stanie wyczytać nazwę serii, generację (lub rok premiery), poziom zaawansowania technologicznego czy charakter (inaczej: profil).

Struktura nazewnictwa procesorów Intel

Procesory Intel mają logiczną strukturę nazewnictwa, w której najpierw mamy nazwę serii, a następnie literowo-cyfrowy kod, z którego w prosty sposób można wyczytać, z której generacji modelem mamy do czynienia oraz jak plasuje się on pod kątem wydajności.

Aby to zrozumieć, weźmy przykładowy procesor: Intel Core i9-14900K i rozłóżmy tę nazwę na czynniki pierwsze. Najpierw mamy producenta (Intel), a następnie rodzinę (Core), serię (i9), liczbę porządkową generacji (14), indeks wydajności w ramach serii (900) oraz sufiks (K – oznaczający wyższą wydajność, ale do tego jeszcze dojdziemy).

Nazwa marki i seria procesorów Intel

Jeszcze do niedawna można było spotkać oznaczenie procesorów Intel Celeron czy Pentium, ale obie te serie zostały już anulowane. W przypadku komputerów osobistych – zarówno stacjonarnych, jak i mobilnych – mamy więc teraz tylko procesory Core lub bez żadnej dodatkowej nazwy, przy czym te pierwsze są zdecydowanie popularniejsze.

Rodzina procesorów Intel Core zadebiutowała na rynku w 2006 roku, a od 2008 roku reprezentują ją modele oznaczone jako i3, i5 oraz i7, a nieco później dołączyły do nich jeszcze i9. Aż do 14. generacji, a więc procesorów wypuszczonych najpóźniej w 2023 roku, indeks był (i jest) maksymalnie prosty – w kolejności od najmniej do najbardziej wydajnej serii prezentuje się następująco:

  • Procesory Intel Core i3 – najtańsze procesory, przeznaczone do obsługi podstawowych, codziennych zadań – dobre do uniwersalnych laptopów czy komputerów domowych,
  • Procesory Intel Core i5 – procesory o nieco większej mocy obliczeniowej, ale wciąż cechujące się niewygórowanymi cenami – dobrze sprawdzają się podczas nauki i pracy,
  • Procesory Intel Core i7 – zaawansowane procesory o dużej mocy obliczeniowej – odpowiednie do wymagających zastosowań, takich jak gry wideo czy projektowanie,
  • Procesory Intel Core i9 – najbardziej zaawansowane procesory, przystosowane do zadań wymagających dużej mocy obliczeniowej – stanowią właściwy wybór w przypadku komputerów do edycji grafiki, projektowania 3D czy montażu wideo, jak również dla bardziej wymagających graczy.

Od 2024 roku jednak firma Intel zdecydowała się na usunięcie literki „i” oraz podzielenie rodziny Intel Core na dwie grupy: bez żadnego dopisku i z dopiskiem „Ultra” – te drugie wyróżniają się obecnością jednostki przetwarzania neuronowego (NPU), a więc komponentu, który służy do lokalnej obsługi sztucznej inteligencji (dzięki temu nie trzeba połączenia z internetem, aby korzystać z funkcji AI). Indeks serii w przypadku najnowszych procesorów przedstawia się tak:

  • Intel Core 3 – odpowiednik i3,
  • Intel Core 5 – odpowiednik i5,
  • Intel Core 7 – odpowiednik i7,
  • Intel Core Ultra 5 – odpowiednik i5 z procesorem do obsługi podstawowych funkcji AI,
  • Intel Core Ultra 7 – odpowiednik i7 z procesorem do obsługi wymagających funkcji AI,
  • Intel Core Ultra 9 – odpowiednik i9 z najbardziej zaawansowanym procesorem do obsługi AI.

Indeks wydajności procesorów Intel (i3, i5, i7, i9)

Zatrzymajmy się na najpopularniejszych procesorach Intel, a więc oznaczonych jako Core i3, i5, i7 lub i9. Tak jak zostało to już wspomniane, im wyższa cyfra po literce „i”, tym szerszy zakres możliwości. W ramach tych serii dostępne są także różne modele – jak rozróżnić, który z nich oferuje wyższą wydajność?

O wydajności danego procesora informują zwykle 3 cyfry po liczbie porządkowej generacji i zasada jest taka sama jak w przypadku serii – im wyższy numer, tym wyższa wydajność. A więc na przykład procesor Intel Core i5-12600 jest mocniejszy niż Intel Core i5-12400.

Co ważne, w tym przypadku porównujemy dwa procesory z tej samej serii i tej samej generacji – tylko wtedy porównanie jest miarodajne. Wraz z upływem czasu dochodzi wszak do postępu technologicznego i na przykład wypuszczony dwa lata później Intel Core i5-14500 jest mocniejszy niż Intel Core i5-12600, pomimo niższego wskaźnika wydajności.

Jeszcze jedna uwaga – można natrafić na laptopy z procesorami Intel Core, które mają w nazwie nie pięć, lecz tylko cztery cyfry (np. Intel Core i5-1235U). Pierwsze dwie cyfry informują o generacji (12.), kolejne dwie to wskaźnik wydajności. Takie krótkie oznaczenia Intel stosuje w przypadku wyjątkowo energooszczędnych komponentów mobilnych.

Jeszcze krótsze nazwy – z trzema cyframi – można zauważyć w nazwach najnowszych procesorów Intel Core i Intel Core Ultra (np. Intel Core 7 150U lub Intel Core Ultra 9 185H). Wskaźnikiem wydajności są dwie (pogrubione) cyfry tuż przed sufiksem. Wynika to z chęci uproszczenia nazewnictwa, ale też zmiany w numerowaniu generacji. A skoro już przy tym jesteśmy…

oznaczenia procesorów

Generacje procesorów Intel

Od 2024 roku, a więc momentu, w którym z nazw procesorów zniknęła literka „i”, generacje procesorów Intel są liczone od początku. A zatem najnowsze procesory z rodziny Core reprezentują nie 15., lecz (ponownie) 1. generację.

Do tego czasu kolejne generacje przychodziły mniej więcej w 12-miesięcznych odstępach i licząc od najświeższych wyglądało to następująco:

  • 14. generacja – procesory z rocznika 2023,
  • 13. generacja – procesory z rocznika 2022,
  • 12. generacja – procesory z rocznika 2021,
  • 11. generacja – procesory z rocznika 2020,
  • 10. generacja – procesory z rocznika 2019,
  • 9. generacja – procesory z rocznika 2018,
  • 8. generacja – procesory z rocznika 2017,
  • 7. generacja – procesory z rocznika 2016,
  • 6. generacja – procesory z rocznika 2015,
  • 5. generacja – procesory z rocznika 2014,
  • 4. generacja – procesory z rocznika 2013,
  • 3. generacja – procesory z rocznika 2012,
  • 2. generacja – procesory z rocznika 2011,
  • 1. generacja – procesory z lat 2008-2010.

Kody cyfrowe i literowe w procesorach Intel

Zdarza się, że po nazwie serii, liczbie porządkowej generacji i wskaźniku wydajności pojawia się jeszcze sufiks. Przeważnie jest to jedna litera, ale czasem są dwie, a jeszcze w innych przypadkach jest to zbitek litery i cyfry. Poniżej lista aktualnie stosowanych sufiksów.

Dodatkowe oznaczenia procesora Intel dla komputerów stacjonarnych:

  • K – procesor odblokowany, o wyższej wydajności,
  • F – konieczność zastosowania oddzielnej karty graficznej,
  • S – edycja specjalna,
  • T – procesor zoptymalizowany pod kątem energetycznym.

Dodatkowe oznaczenia procesora Intel dla laptopów i urządzeń 2w1:

  • HX lub HK – procesor odblokowany, o najwyższej wydajności,
  • H – procesor o wyższej wydajności,
  • P – procesor zoptymalizowany pod kątem smukłych i lekkich laptopów,
  • U – procesor zoptymalizowany pod kątem energooszczędności,
  • Y – procesor ultra energooszczędny,
  • od G1 do G7 – procesor z lepszym układem graficznym (cyfra oznacza jego poziom – im wyższa, tym lepiej).

Dodatkowe oznaczenia zintegrowanych procesorów Intel:

  • E – standardowe oznaczenie procesora zintegrowanego,
  • UE – procesor zoptymalizowany pod kątem energooszczędności,
  • UL – procesor zoptymalizowany pod kątem energooszczędności, w obudowie LGA,
  • HE – procesor zoptymalizowany pod kątem wydajności,
  • HL – procesor zoptymalizowany pod kątem wydajności, w obudowie LGA.

Struktura nazewnictwa procesorów AMD

Oznaczenia procesorów AMD cechują się zbliżoną strukturą do układów firmy Intel. Mamy zatem nazwę producenta, następnie serię, a po niej cyfrowo-literowy kod. Pierwsza cyfra symbolizuje generację, a kolejne trzy informują o wydajności danej jednostki.

Za przykład można wziąć procesor AMD Ryzen 5 5600X: zaczynamy od producenta (AMD) i przechodzimy kolejno przez serię (Ryzen 5), generację (5.) i wskaźnik wydajności (600), a całość wieńczy sufiks (X) – do omówienia tych dodatkowych literek jeszcze przejdziemy.

Nazwy serii procesorów AMD (Athlon, Ryzen)

Jeśli chodzi o procesory do komputerów osobistych i laptopów, to AMD oferuje dwie rodziny: pierwszą z nich jest Athlon przeznaczona do podstawowych zastosowań. Można w niej widzieć bezpośrednią konkurencję dla Intel Celeron i Pentium. Mniej wydajne układy mają dopisek Silver, nieco mocniejsze – Gold.

Drugą rodziną jest Ryzen i jest to najbardziej wszechstronna seria. Pod względem wydajności wszystkie procesory wchodzące w jej skład plasują się wyżej niż układy Athlon, ale podobnie jak w przypadku firmy Intel o poziomie zaawansowania informuje cyfra 3, 5, 7 lub 9. A zatem mamy:

  • Procesory AMD Ryzen 3 – stosunkowo tanie jednostki przeznaczone do komputerów stacjonarnych i laptopów do codziennego, domowego użytku,
  • Procesory AMD Ryzen 5 – wszechstronne układy, które dobrze sprawdzają się w multimedialnych komputerach stacjonarnych i laptopach dla użytkowników, którzy robią coś więcej niż przeglądanie internetu i korzystanie z pakietu biurowego,
  • Procesory AMD Ryzen 7 – wydajne procesory oferujące dużą moc obliczeniową, odpowiednie do komputerów gamingowych oraz przeznaczonych do pracy z nieco bardziej wymagającym oprogramowaniem,
  • Procesory AMD Ryzen 9 – najwydajniejsze procesory AMD do użytku domowego, stanowiące właściwy wybór dla osób korzystających na co dzień z programów do edycji grafiki, montażu wideo czy projektowania 3D, jak również dla graczy.

W ramach rodziny Ryzen można w dodatku spotkać subserie:

  • Procesory AMD Ryzen AI – układy wyposażone dodatkowo w procesory przetwarzania neuronowego (do lokalnej obsługi sztucznej inteligencji),
  • Procesory AMD Ryzen Pro – zaawansowane układy do mobilnych stacji roboczych,
  • Procesory AMD Ryzen Threadripper PRO – najbardziej zaawansowane procesory do wymagających zadań, takich jak projektowanie, montaż czy edycja grafiki.

Numeracja generacji w procesorach AMD

Procesory AMD Ryzen weszły na rynek w 2017 roku, a kolejne generacje pojawiają się w regularnych odstępach, choć niekoniecznie w danym roku. W związku z tym jest to nieco bardziej skomplikowane niż w przypadku firmy Intel. Konkretnie numeracja przedstawia się następująco:

  • 9. generacja (Ryzen 9000) – procesory z rocznika 2024/2025,
  • 8. generacja (Ryzen 8000) – procesory z rocznika 2023/2024,
  • 7. generacja (Ryzen 7000) – procesory z rocznika 2022/2023,
  • 6. generacja (Ryzen 6000) – procesory z rocznika 2022 (w tej generacji pojawiły się tylko układy mobilne),
  • 5. generacja (Ryzen 5000) – procesory z rocznika 2021-2022,
  • 4. generacja (Ryzen 4000) – procesory z rocznika 2020-2021,
  • 3. generacja (Ryzen 3000) – procesory z rocznika 2019-2020,
  • 2. generacja (Ryzen 2000) – procesory z rocznika 2018,
  • 1. generacja (Ryzen 1000) – procesory z rocznika 2017.

Osobna numeracja obowiązuje w przypadku procesorów z rodziny Ryzen AI. W 2024 roku pojawiła się ich pierwsza generacja (oznaczona jako Ryzen AI 300) – przykładowa nazwa układu to AMD Ryzen AI 9 HX 375.

oznaczenia procesorów

Oznaczenia wydajności w procesorach AMD

O wydajności w procesorach AMD informuje trzycyfrowy kod po numerze generacji, przy czym sposób zapisu zmienił się w 2023 roku. Do tego czasu po prostu im wyższa była ta trzycyfrowa liczba, na tym wyższą moc obliczeniową można było liczyć. Obecnie natomiast kod skrywa w sobie więcej szczegółów.

Pierwsza z trzech cyfr informuje o segmencie według następującego schematu:

  • x1xx – Athlon Silver,
  • x2xx – Athlon Gold,
  • x3/4xx – Ryzen 3,
  • x5/6xx – Ryzen 5,
  • x7xx – Ryzen 7,
  • x8xx – Ryzen 7/9,
  • x9xx – Ryzen 9.

Druga cyfra wskazuje na zastosowaną architekturę:

  • xx1x – Zen 1/Zen+,
  • xx2x – Zen 2,
  • xx3x – Zen 3/Zen 3+,
  • xx4x – Zen 4,
  • xx5x – Zen 5.

Wreszcie trzecia cyfra to standardowo 0, ale jeśli w ramach tego samego segmentu i tej samej architektury występuje nieco wydajniejszy procesor, to ma w tym miejscu cyfrę 5.

Może to brzmieć skomplikowanie, dlatego weźmy przykładowy procesor (AMD Ryzen 5 7640) i rozłóżmy oznaczenie wydajności na czynniki pierwsze – to układ 7. generacji (7xxx), z górnej krawędzi serii Ryzen 5 (x6xx), wykorzystujący architekturę Zen 4 (xx4x) i będący w tym obrębie modelem podstawowym (xxx0).

Sufiksy i ich znaczenie w procesorach AMD

Na końcu nazwy procesora AMD może znaleźć się też sufiks w postaci jednej lub dwóch liter. Od serii Ryzen 7000 jest on ściśle powiązany z TDP, czyli teoretyczną mocą, jaką komputer może maksymalnie pobierać i oddawać w postaci ciepła. Bezpośrednio wiąże się to z możliwościami danego procesora:

  • HX – TDP powyżej 55W (najwyższa wydajność),
  • HS – TDP około 35 W (wydajność właściwa do gier i pracy twórczej),
  • U – TDP od 15 do 28 W (balans pomiędzy wydajnością a czasem i kulturą pracy),
  • C – to samo, co w U, ale dla Chromebooków,
  • e – TDP równe 9 W (optymalizacja pod kątem czasu i kultury pracy).

Pozostałe sufiksy, jakie można znaleźć w nazwach procesorów AMD to:

  • F – brak zintegrowanego układu graficznego,
  • S – procesor ze zintegrowaną grafiką AMD Radeon Vega,
  • G – procesor ze zintegrowaną grafiką AMD Ryzen o wyższej wydajności,
  • GE – procesor ze zintegrowaną grafiką AMD Ryzen o niższej wydajności,
  • X – procesor o podwyższonej częstotliwości taktowania,
  • XT – procesor o jeszcze wyższej częstotliwości taktowania niż w X,
  • X3D – procesor z technologią AMD 3D V-Cache dla lepszej wydajności w grach.

Porównanie oznaczeń Intel vs AMD

Zarówno w przypadku AMD, jak i Intel oznaczenia procesorów mają logiczną strukturę. Mają też wiele podobieństw. Obaj producenci stosują w seriach symbole cyfrowe 3/5/7/9, których znaczenie jest bliźniacze. Następnie pierwsza cyfra (lub dwie) w obu przypadkach związana jest z generacją, a kolejne informują o wydajności danego procesora. Całość wieńczy zaś opcjonalny sufiks dookreślający charakterystykę jednostki. Niemniej istnieją też istotne różnice.

Najważniejsze różnice w oznaczeniach Intel i AMD

Najważniejsza różnica jest taka, że o ile w procesorach Intel liczba symbolizująca wydajność jest po prostu mniejsza lub większa, tak w układach AMD Ryzen 7000 i nowszych informuje ona o konkretnych cechach danego modelu (w tym o architekturze, na jakiej on bazuje).

Różne znaczenie kryje się także za sufiksami w procesorach jednego i drugiego producenta. To wszystko razem – w połączeniu jeszcze z wykorzystywaniem zupełnie innych technologii – sprawia, że o ile łatwo da się porównać modele w obrębie jednej serii, tak nie sposób zestawić ze sobą jednostki wchodzące w skład różnych rodzin, a różnych producentów to już w ogóle.

Jak odczytywać oznaczenia procesorów – praktyczne wskazówki

Może to brzmieć jak coś oczywistego, ale i tak należy podkreślić, że nazwy procesorów warto czytać od lewej do prawej. Kluczowa informacja faktycznie znajduje się na początku, jest to mianowicie nazwa serii. I choć intuicyjnie mogłoby się wydawać, że to wskaźnik wydajności jest tym, co należałoby ustalić w drugim kroku, to jednak sama generacja jest istotniejsza. Tak jak zostało to wspomniane, przykładowo Intel Core i5-14500 jest wydajniejszy niż Intel Core i5-12600.

Warto też zwracać uwagę na sufiksy. Choć wiele osób pomija znajdujące się na końcu nazwy literki, to stanowią one cenną wskazówkę, co do tego, do jakich zastosowań został przeznaczony dany procesor. W zależności więc od tego, czy bardziej zależy nam na wydajności, czy energooszczędności, możemy w ten sposób łatwiej ustalić, który układ sprawdzi się w naszym przypadku lepiej.

Na koniec – należy pamiętać, że każda cyfra w nazwie procesora AMD lub Intel ma jakieś znaczenie i nie wzięła się znikąd. Warto więc sobie to dobrze przeanalizować podczas podejmowania decyzji.


Mogą Cię też zainteresować:

zdjęcie autora
Autor
Wojciech Kulik
W nowych technologiach szuka realnego wpływu na ludzkie życie i na nim właśnie się koncentruje. Na co dzień wyznaje zasadę, że prawdopodobieństwo powodzenia zawsze wynosi 50 proc., a to więcej niż potrzeba, by działać.
Dziękujemy, że przeczytałeś cały artykuł. Jak go oceniasz?
5/5 (1 głos)

Czytaj więcej