Jaki system operacyjny wybrać? Poradnik zakupowy

Stoisz przed zakupem swojego pierwszego lub kolejnego komputera i zastanawiasz się, jaki system operacyjny wybrać? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wybór tego typu oprogramowania zależy od tego, do czego będzie wykorzystywany komputer. Inny sprawdzi się wśród graczy, a jeszcze inny lepszy będzie do tworzenia muzyki czy filmów. W tym poradniku podpowiadamy, jakie są systemy operacyjne, jaki będzie najlepszy system operacyjny do poszczególnych zastosowań.

Spis treści:


Popularne systemy operacyjne


Jakie są systemy operacyjne?

Nie jest chyba tajemnicą, że największą popularnością cieszą się obecnie trzy systemy operacyjne – Windows, macOS oraz Linux.  Pierwszy, czyli Windows, jest zdecydowanie najbardziej popularny i najbardziej uniwersalny. Każdy, kto choć raz miał do czynienia z komputerem, prawdopodobnie widział interfejs właśnie tego systemu operacyjnego, czyli popularne okienka.

Drugi to macOS, czyli system operacyjny, który oficjalnie dostępny jest tylko na komputerach Mac, czyli tych marki Apple. To darmowy system, który pobrać można ze sklepu Mac App Store, o ile komputer jest kompatybilny z daną wersją.

Ostatni z wymienionych – Linux, to także darmowy system operacyjny, który ma jednak pewne ograniczenia w porównaniu do dwóch pozostałych. Jednak jedynym oprogramowaniem, które można kupić niezależnie od komputera jest Windows.

Jaki system operacyjny do laptopa czy komputera stacjonarnego wybrać? Każdy z wymienionych systemów ma swoich zagorzałych zwolenników, jak i przeciwników. Każdy ma też swoje wady i zalety, o których więcej informacji znajdziecie poniżej.

Jaki system operacyjny wybrać?

Windows 11 – uniwersalny system operacyjny

Stworzony przez firmę Microsoft system operacyjny Windows jest chyba najbardziej kompatybilnym oprogramowaniem. Można go zainstalować na bardzo wielu urządzeniach. Zdecydowana większość tanich i drogich komputerów stacjonarnych oraz laptopów (niezależnie od producenta – oczywiście poza Apple), które dostępne są na rynku, sprzedawana jest z zainstalowanym systemem Windows.

Co więcej, duża popularność Windowsa przyczyniła się do tego, że jest on uważany za najłatwiejszy w obsłudze, a to za sprawą przyjaznego graficznego interfejsu użytkownika, do którego wielu przez lata się po prostu przyzwyczaiło.

Kolejną niewątpliwą zaletą jest możliwość zainstalowania szerokiej gamy oprogramowania, na przykład pakietów biurowych, najnowszych i najbardziej zaawansowanych gier oraz specjalistycznych programów dla grafików, architektów, programistów i wielu innych grup zawodowych. Windows to także regularne aktualizacje, dzięki którym system jest bezpieczny i działa stabilnie. Najnowszą wersją jest Windows 11. Jest jeszcze Windows 10, ale jego wsparcie zakończy się w październiku 2025 roku, więc nie warto go już instalować.


System operacyjny Windows


Windows 11 został udostępniony użytkownikom w październiku 2021 roku i od tamtego czasu jest ciągle aktualizowany. W porównaniu do poprzedniej wersji, odświeżono interfejs graficzny, pozbywając się popularnego menu start. Poza tym, skupiono się na wielozadaniowości – można na przykład korzystać z zakładek w eksploratorze plików. Poprawiono także integrację ze smartfonami, a nawet wprowadzono możliwość uruchamiania aplikacji z Androida.

Zatem czy warto ściągać Windowsa? Zdecydowanie tak. To najbardziej uniwersalny system, który działa szybko i stabilnie oraz jest łatwy w obsłudze.

MacOS – czy warto? System operacyjny od Apple

Jak już wspomnieliśmy, system macOS zainstalować można tylko na komputerach firmy Apple. Jest to możliwe w przypadku komputerów stacjonarnych – iMac, Mac mini, Mac Studio oraz Mac Pro, a także na laptopach – MacBookach Air oraz MacBookach Pro.

macOS to wbrew pozorom niezwykle łatwy w obsłudze system operacyjny. Graficzny interfejs jest tak samo intuicyjny, o ile nie bardziej, niż w przypadku Windowsa. Działa płynnie oraz stabilnie, nawet na starszych modelach komputerów. Warto również wspomnieć o wysokim poziomie bezpieczeństwa, które oferuje to oprogramowanie.


Komputery iMac


Jednak największą zaletą macOS jest chyba integracja z innymi urządzeniami i systemami operacyjnymi marki Apple. Jest na przykład możliwość rozszerzenia pulpitu na ekran iPada i kopiowania między tymi urządzeniami plików za pomocą funkcji kopiuj i wklej czy możliwości odblokowywania komputera za pomocą zegarka Apple Watch, a to tylko wierzchołek góry lodowej.

Najnowsza obecnie wersja to macOS Sonoma (14), ale w czerwcu, podczas prezentacji inaugurującej konferencję WWDC 2025 zaprezentowano system macOS Sequioa (15). Wśród największych nowości macOS Sequioa wyróżnić trzeba system Apple Intelligence, czyli zestaw narzędzi wykorzystujących generatywną sztuczną inteligencję, które wprowadzają wiele nowych funkcjonalności.

Najnowszą wersję, czyli macOS Sequoia będzie można zainstalować na następujących komputerach:

  • iMac z 2019 roku i nowszych,
  • Mac Studio z 2022 roku i nowszych,
  • Mac mini z 2018 roku i nowszych,
  • Mac Pro z 2019 roku i nowszych,
  • iMac Pro z 2017 roku i nowszych,
  • MacBook Air z 2020 roku i nowszych,
  • MacBook Pro z 2018 roku i nowszych.

Linux – bezpieczny system operacyjny

Czy warto wybrać Linux? To darmowy system operacyjny typu open source, który przez wielu traktowany jest po macoszemu. Jednak nic bardziej mylnego. To jeden z najbardziej wydajnych systemów operacyjnych, a to między innymi za sprawą stosunkowo niewielkich wymagań sprzętowych.

Jest to też jeden z najbezpieczniejszych systemów operacyjnych, o ile umie się z niego prawidłowo korzystać. Wraz z systemem nie instalują się żadne dodatkowe aplikacje, które w przypadku Windowsa często działają w tle i mają negatywny wpływ na płynność systemu.

W odróżnieniu od Windows i macOS, w przypadku Linuxa można niemal dowolnie konfigurować i modyfikować interfejs graficzny oraz ustawienia. Daje to możliwość dostosowania go do potrzeb konkretnego użytkownika.

W sieci dostępnych jest wiele „odmian” tego systemu, czyli tak zwanych dystrybucji. Wśród najpopularniejszych warto wymienić chociażby Ubuntu, Linux Mint, Fedora, open Suse czy Debian. Każda z nich oferuje nieco inny zakres oprogramowania oraz możliwości konfiguracyjnych. Dwie pierwsze z wymienionych dystrybucji są najbardziej uniwersalne. Każda kolejna wersja Fedory naszpikowana jest nowościami, ale ma krótki okres wsparcia, a open Suse to system dla osób, które przede wszystkim pracują na komputerze.

Zatem czy warto sciągnąć Linux? Zdecydowanie tak, o ile jest się świadomym jego wad oraz zalet. To także system dla nieco bardziej zaawansowanych użytkowników. Ze względu na niewielkie wymagania sprzętowe sprawdzi się także w przypadku mniej wydajnych modeli komputerów.


Wszystkie komputery w sklepie


Jaki system dla kogo?

Już na początku wspominaliśmy o tym, że nie ma uniwersalnego rozwiązania. Wśród zdecydowanej większości najlepiej sprawdzi się Windows, ale ma on też pewne wady. Trzeba raczej powiedzieć, że w niektórych przypadkach inne systemy poradzą sobie lepiej.

Wybór systemu operacyjnego zależy od tego, do jakich celów wykorzystywany będzie komputer. Inny system będzie lepszy dla graczy inny dla fotografów, a jeszcze inny dla programistów. Pod względem uniwersalności na drugim miejscu postawić trzeba macOS. Komputery marki Apple są trwałe i niezawodne, ale trzeba za nie zapłacić sporo więcej niż za urządzenia z Windowsem. Najtańszy Mac mini kosztuje 3499 złotych, a za całkiem niezły komputer stacjonarny z Windowsem lub Linuxem zapłacić trzeba mniej niż 2000 złotych.

Jaki system operacyjny dla gracza?

W tej materii WIndows nie ma sobie równych. Niemal wszystkie najnowsze tytuły w dniu premiery dostępne są zarówno na najpopularniejsze konsole do gier oraz właśnie na komputery z systemem Windows. Ten system pozwala także na uruchomienie większości starszych gier.


Komputer gamingowe


Windows 11 może korzystać z najnowszych bibliotek Direct X, które umożliwiają pełne wykorzystanie najbardziej zaawansowanych kart graficznych. Warto także wspomnieć o specjalnym trybie dla graczy, który pozwala zwiększyć płynność rozgrywki, ograniczając wykorzystanie zasobów do realizacji innych zadań.

Ciekawostką jest także to, że program Xbox Play Anywhere pozwala na granie na PC w gry na konsolę Xbox Series X/S. Co więcej, subskrybenci Xbox Game Pass Ultimate otrzymują także setki gier na konsole, PC oraz możliwość grania w chmurze za pośrednictwem przeglądarki lub dedykowanej aplikacji.

Do miana systemu operacyjnego do gier pretenduje także macOS. Już w ubiegłorocznej wersji, czyli macOS Sonoma wprowadzono tryb gry, który podobnie jak w Windowsie sprawia, że zwiększa się płynność rozgrywki. W wersji Sequoia wprowadzono narzędzie Game Porting Toolkit 2, które ułatwia deweloperom przenoszenie gier na urządzenia Apple. Co więcej, w procesorach serii M3, które montowane są w nowych komputerach, stosuje się układy graficzne z technologią Dynamic Caching, techniką mesh shadingu i sprzętowym przyspieszeniem ray tracingu.

Co prawda, macOS jeszcze długo nie dorówna Windowsowi w tym aspekcie, ale dwa czy trzy lata temu nikomu nie przeszłoby przez myśl, by w ogóle wspomnieć o macOS w kontekście systemu operacyjnego do gier.

Jaki system operacyjny do pracy?

To zdecydowanie najbardziej złożone zagadnienie. Odpowiedź na to pytanie zależy od rodzaju pracy, która będzie wykonywana na komputerze. Do prostej pracy biurowej dobre będą wszystkie trzy rozwiązania. W przypadku korzystania z przeglądarki internetowej oraz pakietu aplikacji biurowych sprawdzi się zarówno Windows, macOS, jak i Linux. Ze względu na przyzwyczajenia, które większość użytkowników wyniosła ze szkoły czy swoich młodzieńczych lat, najbardziej uniwersalny będzie Windows. Równie dobrze sprawdzi się macOS, który z pewnością zaoferuje wyższy poziom produktywności. Podstawowe dystrybucje Linuxa również świetnie się sprawdzą w takim przypadku.


Zobacz laptopy biznesowe


Bardziej zaawansowani użytkownicy, którzy oczekują płynności działania oraz funkcji zapewniających wysoki stopień produktywności powinni postawić na macOS oraz komputery marki Apple. To sprzęt klasy premium, za który trzeba więcej zapłacić, ale odwdzięcza się wysoką wydajnością i jakością wykonania. Maki uchodzą za komputery, które świetnie sprawdzają się wśród programistów oraz twórców grafiki czy filmów.

Po Linuxa powinny sięgnąć chociażby osoby ceniące sobie prywatność (ze względu na wysoki poziom bezpieczeństwa). Ze względu na mnogość dystrybucji oraz duże możliwości związane z konfiguracją system ten sprawdza się w różnych zaawansowanych zastosowaniach, na przykład w przypadku zarządzania centrami danych.

A jaki system operacyjny jest najszybszy? Ze względu na niską zasobożerność trzeba w tym przypadku postawić na Linuxa. Dużo zależy jednak od wydajności komputera. Ze względu na duże możliwości Maców, wysokim stopniem płynności działania charakteryzuje się również macOS.

Najlepszy System operacyjny do filmów i muzyki

Do przeglądania zdjęć, słuchania muzyki czy oglądania filmów sprawdzi się każdy z trzech wymienionych systemów operacyjnych. Warto jednak dodać, że niektóre dystrybucje Linuxa mogą wymagać bardziej skomplikowanej konfiguracji, na przykład instalacji odpowiednich kodeków.

Zarówno w nowych wersjach macOS oraz Windows dostępne są aplikacje, które pozwalają na bezproblemowe przeglądanie zdjęć, słuchanie muzyki czy oglądanie filmów. Dodajmy, że komputery Mac z układem Apple Silicon współpracują ze słuchawkami AirPods 3. generacji, AirPods Pro oraz AirPods Max, które wspierają dźwięk przestrzenny Dolby Atmos.

Jeśli chodzi o tworzenie muzyki oraz filmów to tutaj bryluje macOS. Warto chociażby wspomnieć o takich aplikacjach jak Logic Pro (do tworzenia muzyki) czy Final Cut Pro (do tworzenia filmów), które zostały stworzone przez Apple i są bardzo chętnie używane przez specjalistów na całym świecie. Pod tym względem całkiem nieźle radzi sobie także Windows, na który dostępna jest szeroka gama aplikacji służących do realizacji tego typu zadań – każdy znajdzie coś dla siebie.

Który system operacyjny wybrać?

System operacyjny do przeglądania Internetu i nauki

Nie będzie chyba zaskoczeniem, że do tych celów także nada się każdy z popularnych systemów operacyjnych. Już wcześniej kilkukrotnie wspominaliśmy o tym, że do niektórych zastosowań nie trzeba decydować się na jedno konkretne rozwiązanie. Wynika to z faktu, że zarówno Windows, macOS, jak i Linux są ciągle rozwijane i wszystkie już całkiem nieźle radzą sobie w tych bardziej podstawowych zadaniach.

W tym przypadku trudno wskazać faworyta. Każdy ma swoje wady i zalety, ale żadna z tych cech nie przesądza o tym, który z nich jest pod tym względem najlepszy. Każdy system obsługuje najbardziej popularne formaty plików, więc nie ma mowy o problemie z kompatybilnością na podstawowym poziomie.

Nie będzie też zaskoczeniem, że najbardziej uniwersalny jest Windows. Komputery z tym systemem dostępne są w większości szkół, więc w przypadku dzieci, które zaczynają swoją przygodę z komputerami warto postawić właśnie na Windowsa. Pozwoli to uniknąć problemów związanych z jednoczesną nauką obsługi dwóch systemów operacyjnych. Z drugiej strony, w obecnych czasach dzieci świetnie radzą sobie z nowoczesnymi technologiami, więc być może im wcześniej będą mieć możliwość obcowania z różnymi systemami operacyjnymi, tym szybciej nauczą się ich obsługi, co z pewnością zaowocuje w przyszłości.


Mogą Cię zainteresować:

zdjęcie autora
Autor
Mateusz Tomczak
Niespotykanie spokojny człowiek. Redaktor od kilku lat zgłębiający branżę technologiczną. Z uwagą śledzi każdą nowinkę wkraczającą na rynek i nie zawsze zgadza się z wizjami producentów. Kibic sportowy, lubi czarny humor, zawsze stawia sobie jasne cele.
Dziękujemy, że przeczytałeś cały artykuł. Jak go oceniasz?
4.5/5 (19 głosów)

Czytaj więcej