Niezbędnym komponentem każdego komputera są dyski twarde. W zależności od tego, czy ma być zamontowany w komputerze stacjonarnym, laptopie, czy serwerze NAS, może on różnić się rodzajem, pojemnością i prędkością.
Podpowiadamy, czym różni się dysk twardy HDD od SSD, co to jest dysk hybrydowy i w jakich sytuacjach warto dopłacić do droższych rozwiązań, a kiedy można zdecydować się na mniej wymagającą opcję.
W tym artykule znajdziesz:
- Jaki dysk twardy i od czego zacząć wybierając dysk?
- Jaka pojemność dysku twardego?
- Format i interfejs dysku do komputera PC
- Jaki dysk do starego komputera?
- Jaki dysk do małego komputera?
- Format i interfejs dysku do laptopa
- Szybkość dysku HHD i SSD
- Dysk zewnętrzny – czym się cechuje i jak działa?
- Jaki dysk twardy do serwera NAS?
Jaki dysk twardy i od czego zacząć wybierając dysk?
Pierwsze pytanie jakie trzeba sobie zadać wybierając dysk twardy do komputera, to charakter pracy przy komputerze. Jeśli na co dzień wykorzystywany jest głównie pakiet biurowy bądź przeglądarka internetowa, a także filmy w rozdzielczości niższej niż Full HD, nie ma potrzeby wybierać bardzo szybkich i kosztownych dysków SSD. Do mało wymagających zadań wystarczy na przykład podstawowy, tani dysk SSD o niewielkiej pojemności oraz jako drugi duży dysk HDD do przechowywania większej ilości danych.
Z kolei jeśli zależy nam na jak największej wydajności i wykorzystujemy komputer do zaawansowanych programów (np. edycja wideo, czy projektowanie), to warto zainwestować w szybki dysk SSD, najlepiej w dysk SSD ze złączem M.2.
Dysk HDD – magnetyczny, talerzowy
Dyski HDD to klasyczne dyski talerzowe nazywane również magnetycznymi oferujące dużą pojemność za niewielką cenę, ale również mniejszą prędkość zapisu i odczytu w porównaniu do nowocześniejszych dysków SSD. Należy również pamiętać, że ze względu na ruchome części mechaniczne, dysk twardy HDD jest bardziej podatny na uszkodzenia mechaniczne.
Dotyczy to zwłaszcza dysków zewnętrznych, które często przenoszone mogą ulec uszkodzeniu w wyniku na przykład upadku na twardą powierzchnię.
Dysk SSD – flash
Dysk SSD to typ oparty na technologii pamięci Flash. Dzięki temu cechuje je wyższa szybkość w stosunku do tradycyjnych dysków talerzowych, jednak wprost proporcjonalnie rośnie także cena za 1 GB pojemności. Największe i najdroższe modele mogą oferować nawet 4 TB miejsca na dane. Minimalna pojemność dla swobodnego działania systemu Windows i zestawu najpotrzebniejszych programów to już 120 GB. Warto jednak mieć na uwadze liczne aktualizacje i pozostawienie wolnej przestrzeni roboczej i zainwestować w dysk SSD o pojemności co najmniej 256 GB.
Dysk SSD M.2
Nowsza generacja dysków SSD wykorzystująca znacznie wydajniejsze złącze M.2. Oferuje ono kilkukrotny wzrost szybkości zapisu i odczytu danych w porównaniu do klasycznego dysku SSD. Warto jednak zwrócić uwagę, że takie parametry osiągają dyski M.2 wykorzystujące standard PCI Express. Są bowiem również dyski SSD M.2 korzystające ze standardu SATA III, które będą cechować się wydajnością zbliżoną do klasycznego dysku SSD.
Więcej przeczytaj w artykule – Co to jest złącze M.2?
Dysk SSHD – hybrydowy
Dysk SSHD to dysk hybrydowy będący rozwiązaniem pośrednim, zarówno pod względem prędkości, jak i ceny. Dzięki niewielkiej ilości pamięci Flash uzyskuje się wzrosty wydajności, a zastosowanie technologii talerzowej HDD pozwala na zachowanie dużej pojemności przy stosunkowo niewielkiej cenie. Obecnie ze względu na spadek cen dysków SSD coraz rzadziej stosowany.
Jaka pojemność dysku twardego?
Decydując o pojemności dysku twardego do laptopa lub komputera stacjonarnego, głównym wyznacznikiem będzie to, do czego wykorzystywany jest sprzęt. Warto pamiętać, że przeglądarka internetowa i dokumenty tekstowe zajmują stosunkowo niewiele miejsca.
Dysk twardy do laptopa
Przy wyborze lub rozbudowie biznesowego laptopa można decydować się na dysk SSD od 128 do 512 GB, dla uzyskania jak najwyższej szybkości lub dysku HDD o pojemności 1TB lub wyższej, tak, aby móc przechowywać na nim duże ilości danych – np: zdjęcia, filmy czy muzykę.
Niektóre laptopy pozwalają na montaż dwóch dysków. W takiej sytuacji można decydować się na mniejszy ale szybki dysk SSD, o pojemności od 120 GB. Pomieści on system operacyjny i podstawowe programy, zapewniając między innymi szybsze uruchamianie samego komputera. Drugi dysk HDD posłuży wtedy za dodatkowy magazyn danych.
Dysk twardy do komputera stacjonarnego
W komputerze stacjonarnym obowiązują prawie te same zasady, z tą różnicą, że od wielu lat płyty główne mają możliwość obsługi co najmniej dwóch dysków twardych. Popularnym rozwiązaniem jest więc łączenie szybkiego dysku SSD z tańszym pojemnym dyskiem twardym HDD. Jeśli zależy nam na zachowywaniu na przykład dużej ilości filmów Full HD ze smartfona, rozsądnym minimum będzie tu 1 TB wolnego miejsca.
Dysk twardy do video
Szczególną kategorię użytkowników stanowią gracze i profesjonaliści zajmujący się obróbką wideo. W obu tych kategoriach liczy się zarówno szybkość odczytu jak i pojemność. W przypadku gier i aplikacji wideo najlepiej wybrać dysk SSD o pojemności co najmniej 240 GB, a optymalnie 500 GB. Na dysku SSD mogą być przechowywane główne gry lub dane do pracy, a pozostałe mogą być przechowywane na dysku HDD.
Format i interfejs dysku do komputera PC
Dla komputerów stacjonarnych do wyboru są dyski o różnych wielkościach i metodach podłączenia:
- talerzowy dysk twardy HDD o wielkości 3,5″ podłączany kablem SATA III,
- szybki dysk SSD 2,5″ podłączany kablem SATA III
- bardzo szybki dysk SSD wpinany bezpośrednio do płyty głównej za pomocą złącza M.2
Wybór zależy tu od rodzaju obudowy i płyty głównej. To od tych dwóch komponentów zależy w dużej mierze jakie dyski i w jakiej liczbie można zamontować w komputerze. Przykładowo, duże i nowoczesne komputery mogą pomieścić aż osiem dysków twardych, podpiętych kablami SATA III. Pod każdy z dostępnych interfejsów da się podpiąć zarówno dysk HDD, jak i SSD.
W specyfikacji płyty głównej można także sprawdzić ile dostępnych jest złączy M.2 lub PCI Express, dla bardzo wydajnych dysków SSD w formacie małej karty. Zazwyczaj jedno tego typu złącze jest dostępne w nowoczesnej płycie, a w najdroższych modelach może ich być więcej.
Jaki dysk do starego komputera?
Starsze płyty główne, które obsługują złącza SATA II, poradzą sobie także z nowszymi rozwiązaniami SATA III. Nie będzie wtedy jednak możliwe uzyskanie pełnej wydajności dysku twardego. Działa to podobnie jak w przypadku podłączenia pendrive z USB 3.0 do portu USB 2.0 – dane będą odczytywane i zapisywane poprawnie, jednak z mniejszą prędkością.
W przypadku komputerów z jeszcze starszą płytą główną, można zainstalować dodatkowy kontroler dysków w złączu PCI, jeśli takie jest dostępne. W takiej sytuacji nie zawsze jednak będzie możliwe korzystanie z dysków HDD o dużej pojemności. Nie jest także zalecane podłączanie dysków SSD do starych płyt głównych. Skok wydajnościowy nie będzie odczuwalny, a w skrajnych przypadkach takie rozwiązania mogą zakończyć się awarią.
Jaki dysk do małego komputera?
Niewielkie komputery są najczęściej spotykane w dwóch przypadkach – pierwszy to zwyczajnie niewielka obudowa, która ma zajmować mało miejsca pod biurkiem. Drugi to urządzenie typu Media Center, wykorzystywane głównie do połączenia z telewizorem. W każdym z tych przypadków, ze względu na kompaktowość, trzeba dobrać odpowiednio małe dyski twarde.
Podstawowym rozwiązaniem jest dysk talerzowy HDD (magnetyczny) o zmniejszonych rozmiarach, w typowo laptopowym formacie 2,5″. Rozsądnym rozwiązaniem będzie zakup dysku co najmniej 1 TB, a użytkownicy przechowujący dużą ilość danych mogą zdecydować się na pojemność nawet do 5 TB.
Oczywiście, w małym komputerze zmieści się również dysk SSD, także o wymiarze 2,5 cala. Tym bardziej, jeśli tylko płyta główna oferuje taką możliwość, można zamontować dysk M.2. Najczęściej jednak zestawy Media Center nie muszą pracować w najwyższej dostępnej wydajności, stąd wybór HDD wydaje się najtańszym rozwiązaniem, w pełni spełniającym swoją rolę.
Format i interfejs dysku do laptopa
Laptopy często stanowią mocno zwarte konstrukcje. Przez to możliwość rozbudowy o kolejny dysk lub ich wymiana jest mocno ograniczona przez budowę. Dlatego przed kupnem nowego dysku, trzeba koniecznie sprawdzi, jakie formaty dysków dany laptop obsługuje. Najlepiej to zrobić w specyfikacji na stronie producenta laptopa.
Zarówno talerzowy dysk twardy do laptopa, jak i nośnik SSD mają standardowo wielkość 2,5″. Dodatkowym parametrem jest tu jednak grubość, która najczęściej wynosi 7 lub 9,5 mm. Niektóre laptopy posiadają przestrzeń na wersje 9,5 mm, dlatego w przypadku zakupu cieńszego modelu dysku, niezbędne będzie użycie specjalnej ramki. Warto sprawdzić czy jest sprzedawana w zestawie.
Laptopy z bardzo smukłą obudową, często mają dysk SSD zintegrowany z płytą. To znacząco zmniejsza ich fizyczne gabaryty. W tego typu komputerach zazwyczaj można dodać lub wymienić szybki dysk SSD ze złączem typu M.2. Zależnie od modelu laptopa, montaż może być prosty, lub nieco bardziej złożony, gdy konieczne jest odsłonięcie gniazda przez wykręcenie innych komponentów. W przypadku kiedy producent nie umożliwił prostej wymiany, warto zapytać o poradę w naszym sklepie lub serwisie.
- Sprawdź również artykuł o rodzajach dysków do laptopa.
- Warto też rzucić okiem na ranking dysków SSD do laptopa
Szybkość dysku HDD
Talerzowe dyski HDD nie posiadają w swojej specyfikacji wyraźnego wskazania prędkości. Trzeba więc zwrócić uwagę na inne parametry, które określają wydajność. Przede wszystkim, obecny standard to złącze SATA III – dla jak najlepszej wydajności musi być ono obecne zarówno na płycie głównej, jak i w dysku.
Po drugie, istotna jest prędkość obrotowa talerzy. Najczęściej spotyka się warianty 5400 lub 7200 obr./min. Pierwszy z nich zapewnia nieco cichszą pracę, drugi – szybsze działanie.
Bardzo ważnym parametrem jest również ilość dostępnej pamięci cache. Obecnie w dyskach twardych standardem są 64 MB lub 128 MB. Zdarzają się też szybsze nośniki, w których cache wynosi 256 MB. W ekonomicznych rozwiązaniach będzie to 8, 16 lub 32 MB. Mogą być z powodzeniem wykorzystywane do magazynowania danych, jednak nie należy tu liczyć na najwyższą dostępną szybkość przy pracy z zaawansowanymi programami.
Dysk SSD – jaka szybkość?
W przypadku dysków SSD, prędkość odczytu i zapisu danych jest dużo łatwiej oszacować na podstawie specyfikacji. W naszym sklepie dane te są podane na stronie każdego z produktów. Szybkie nośniki SSD cechują transfery na poziomie 500 MB/s.
Najpotężniejsze rozwiązania, czyli dyski SSD oparte na złączach M.2 i PCI-E wykorzystują szybkości zapisu i odczytu sięgające nawet 3000MB/s. To jednak rozwiązania głównie dla profesjonalistów. Domowy użytkownik odczuje skok wydajnościowy i znacznie szybsze uruchamianie systemu już przy przesiadce z dysku HDD na podstawowy model SSD o prędkości 400 MB/s.
Dysk zewnętrzny – czym się cechuje i jak działa?
Zewnętrzne dyski HDD służą głównie do magazynowania danych i przenoszenia ich dużej ilości między komputerami. Obecnie prawie wszystkie modele sprzedawane są ze złączem USB 3.0. Nie ma już sensu kupować nośników z USB 2.0, które oferuje dużo wolniejsze transfery.
Polecane dyski zewnętrzne z USB 3.0
Niewielkie modele 2,5″ są wygodne w przenoszeniu, a do tego mogą być podłączone do dowolnego urządzenia z gniazdem USB, w tym do telewizora czy nawet smartfona z funkcją USB OnTheGo (pozwalającego na bezpośrednią obsługę nośników danych). Nie wymagają one dodatkowego zasilania.
Nieco inaczej wygląda kwestia większych modeli HDD, w formacie 3,5″. Wymagają one co prawda dodatkowego zasilania i są mniej mobilne, ale są również tańsze i nieco wydajniejsze od mniejszych egzemplarzy. Mogą mieć także dodatkowe złącza, jak eSATA czy RJ-45 umożliwiające podpięcie kabla sieciowego.
Dysk z funkcją Duo RAID
Warto zwrócić także uwagę na duże dyski z możliwością zastosowania funkcji Duo RAID. Są to dwa nośniki zamknięte w jednej obudowie, które skonfigurowane w trybie RAID 1 zapisują te same dane. Dzięki temu, w przypadku awarii jednego z dysków, pliki będą wciąż dostępne na drugim z nich.
W sprzedaży dostępne są także zewnętrzne dyski bezprzewodowe. Za ich pomocą można stworzyć magazyn danych z plikami dostępnymi za pośrednictwem sieci WiFi. Trzeba jednak pamiętać, że naprzeciw wygodzie takiego rozwiązania staje ograniczenie płynące z maksymalnej prędkości posiadanego łącza internetowego i karty sieciowej.
Jaki dysk twardy do serwera NAS?
Dobrym rozwiązaniem, zwłaszcza przy kilku urządzeniach w domu lub firmie, jest uruchomienie własnego serwera NAS. Pozwala on na gromadzenie dużej ilości danych, ich odczyt za pomocą sieci lokalnej lub internetu a także dodatkowe funkcje jak wykonywanie regularnych kopii zapasowych.
Więcej o serwerach NAS przeczytasz w Jaki serwer NAS wybrać?
Tego typu dedykowane urządzenia nie generują dużo hałasu i nie pobierają zbyt wiele prądu, jednak ze względu na pracę w trybie 24/7 wymagają odpowiednich podzespołów. Dlatego też dysk do serwera NAS musi cechować się niską awaryjnością i możliwością długotrwałego, nieprzerwanego działania.
W wyborze dysku dla serwera NAS istotna będzie przede wszystkim pojemność, potrzebna na przechowywane dane. Praktycznie każdy model dedykowany do tego zastosowania będzie cechował się odpowiednimi, pozostałymi parametrami.
Konfigurując nośniki danych do własnego serwera warto ustawić także tryb RAID 0 lub RAID 1. Z pomocą RAID 0 kilka dysków twardych będzie widzianych przez urządzenia jako jeden nośnik. Dzięki temu posiadając dysk twardy 1TB oraz dysk twardy 2TB, można uzyskać łączną „nieprzerwaną” powierzchnię 3TB. Rozwiązanie to, mimo wygody, niesie ze sobą pewną wadę – awaria jednego z dysków może powodować utratę przynajmniej części danych także na innym nośniku zamontowanym w serwerze.
Tryb RAID 1 wykorzystywany w serwerach NAS działa podobnie, jak w przypadku wspomnianego już zastosowania w dyskach zewnętrznych. Dwa nośniki o tej samej pojemności, które są skonfigurowane w ten sposób, zapisują równocześnie te same zestawy danych. Dzięki temu użytkownik jest podwójnie zabezpieczony, a uszkodzenie jednego dysku sprawia, że pliki wciąż można odczytać i skopiować z drugiego z nich.
Mogą Cię zainteresować: