Jaka pamięć RAM? Jak wybrać pamięć do komputera?

Chcesz, żeby Twój komputer był bardziej wydajny, nie zacinał, obsługiwał gry oraz programy szybko i sprawnie? Jeśli tak, to oprócz procesora oraz karty graficznej, zadbaj również o odpowiednią ilość RAM i parametry pamięci. Pamięć RAM pozwala na przechowywane aktualnie wykorzystywanych danych. Pamięć ta używana jest przede wszystkim do zapisu przebiegu i wyniku pracy programów. Jaka pamięć RAM będzie dla Ciebie najlepsza?

Jeśli chcesz samodzielnie złożyć komputer, zmodyfikować go, bądź też chcesz po prostu być świadomy, jaka jest jakość podzespołów zestawu, warto dowiedzieć się, jak wybrać pamięć RAM.

Więcej o budowie komputera dowiesz się z poradnika:Z czego składa się komputer?

W tym artykule przeczytasz o:

• Co to jest pamięć RAM i za co odpowiada?
• Jak sprawdzić pamięć RAM?
• Jaka pamięć RAM, czyli rodzaje pamięci
• Pamięć RAM DDR5 – nowy standard
• Jak wybrać pamięć RAM – na co zwrócić uwagę?
• Jaka wielkość pamięci?
• Częstotliwość (taktowanie) pamięci
• Opóźnienia (timingi) pamięci
• Napięcie pamięci RAM
• Profil XMP
• Jaka pamięć RAM z dodatkowym chłodzeniem?
• Zestawy wielokanałowe RAM
• Pamięć RAM do serwerów
• Dla kogo pamięć RAM z korekcją błędów ECC?
• Pamięci RAM dedykowane
• Pamięci RAM dla graczy

Co to jest pamięć RAM i za co odpowiada?

Pamięć RAM (Random Access Memory) można nazwać pamięcią tymczasową. A to dlatego, że gdy tylko wyłączymy zasilanie, wszystko co było na niej zapisane znika. Pamięć ta jest więc używana tylko wtedy, gdy komputer działa, w przeciwieństwie do dysku twardego, który przechowuje dane cały czas.

Po co więc nam taka ulotna pamięć? Ma ona jedną, olbrzymią zaletę. W porównaniu do dysków twardych, czy kart pamięci, działa ona z olbrzymią prędkością.

Gdy tylko włączamy nasz komputer i uruchamia się w nim system operacyjny, główne jego elementy zostają załadowane z dysku twardego właśnie do pamięci RAM. Podobnie dzieje się z innym oprogramowaniem, które uruchomimy w trakcie pracy. Dzięki temu nasz system operacyjny i oprogramowanie może działać błyskawicznie. Oczywiście im więcej pamięci i im lepszej jest ona klasy, tym szybciej i wydajniej działa nasz komputer. Na rynku wyróżnić można następujące rodzaje pamięci RAM:

• pamięci do komputerów PC
• pamięci do laptopów
• pamięci do serwerów

Jak sprawdzić pamięć RAM?

Aby sprawdzić ile posiadamy pamięci RAM w komputerze, w przypadku Windows 10 lub Windows 11, najprościej uruchomić menu Start i wpisać informacje o komputerze – w zakładce specyfikacja urządzenia będzie widniała ilość gigabajtów RAM. Ta informacja może w większości przypadków okazać się niewystarczająca, gdy chcemy dokupić dodatkowe kości pamięci.

Aby zobaczyć dokładnie, jaki mamy typ RAM oraz jego taktowanie, należy pobrać specjalny program diagnostyczny, np. Speccy. Tam w zakładce RAM trzeba podejrzeć pole SPD i pozycję Maksymalna przepustowość, np. DDR-4-2400 (1200MHz).

Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by sprawdzić posiadany typ (oraz ilość) pamięci RAM fizycznie, zaglądając do wnętrza komputera. Kości RAM są umieszczone w płycie głównej, do której dostęp będziemy mieć po otworzeniu obudowy. Wykonanie tej czynności może jednak wiązać się z utratą gwarancji.

Gdy jednak zdecydujemy się sprawdzić pamięć bezpośrednio we wnętrzu komputera, należy zwrócić uwagę na oznaczenia zawierające szczegóły na temat typu RAM. Zazwyczaj są to naklejki znajdujące się na kości pamięci RAM lub informacje wygrawerowane na radiatorze kości RAM lub jego układzie scalonym.

Jeżeli planujesz dołożenie dodatkowych kości pamięci, upewnij się, że na płycie głównej są wolne gniazda. Niekiedy  pamięci nie można już rozbudować i trzeba zastąpić stare moduły nowszymi, o większej pojemności. Ponadto będziesz musiał także dokupić pamięć tego samego typu, którą już miałeś wcześniej. Jeśli była to pamięć DDR4, nie możesz tak po prostu wymienić jej na DDR5.

Jaka pamięć RAM, czyli rodzaje pamięci

Pamięć RAM, podobnie jak procesory, czy karty graficznie, ma swoje kolejne generacje. Z każdą kolejną staje się ona coraz bardziej wydajna, szybsza i niezawodna. Jest to oczywiście ich duży plus. Jednak przy wyborze, jaka pamięć RAM sprawdzi się najlepiej w naszym komputerze, należy pamiętać, że kolejne generacje pamięci RAM nie są ze sobą kompatybilne.

Tak więc do płyty głównej współpracującej z wersją DDR3 nie zainstalujesz wersji DDR4. Przy modernizacji swojego komputera trzeba najpierw ustalić, jakiego typu pamięci potrzebujesz. Podobnie pamięć RAM do laptopa – tutaj też należy ustalić obsługiwany typ pamięci.

Jeśli chcesz znaleźć pamięć RAM dla laptopa, musisz szukać pamięci SO-DIMM. Jeśli zaś chcesz znaleźć pamięć RAM dla komputera typu PC, to interesować cię będą pamięci DIMM (DDR DIMM).

Rodzaje pamięci RAM do komputera – pamięci DIMM:

• pamięć DDR DIMM
• pamięć DDR2 DIMM
• pamięć DDR3 DIMM
• pamięć DDR3L DIMM
• pamięć DDR4 DIMM
• pamięć DDR5 DIMM

Istnieje również pamięć LPDDR, używana w laptopach hybrydowych, np. Surface Pro oraz urządzeniach mobilnych.

Jaka pamięć RAM do komputera sprawdzi się najlepiej? Jeśli chodzi o pamięci DIMM, to obecnie najczęściej na rynku spotkamy się z pamięciami DDR4, które wyparły standard DDR3. Moduły sprawdzą się w najnowszych płytach głównych z gniazdem procesora Intel LGA 1151 lub AMD AM4. Pamięć RAM DDR3 można jednak jeszcze spotkać w starszych komputerach i laptopach.

Czym różnią się od siebie DDR3 i DDR4? Oprócz innego złącza, pamięć DDR4 oferuje większą wydajność i pojemność, a przy tym jest bardziej energooszczędna.

Jeśli posiadasz bardzo stary komputer lub laptop, to być może potrzebować będziesz kości DDR2. Mają one mniejszą pojemność i są wolniejsze od DDR3. Starszy standard pobiera też więcej energii elektrycznej.

Pamięci RAM DDR4

Kingston Fury Beast 16GB [2x8GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston Fury Impact 16GB [1x16GB 2666MHz DDR4 CL15 SODIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston Fury Beast 8GB [1x8GB 2666MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston Fury Impact 8GB [1x8GB 2666MHz DDR4 CL15 SODIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston Fury Beast RGB 32GB [2x16GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston FURY Beast 32GB [2x16GB 3600MHz DDR4 CL18 DIMM]

Sprawdź cenę!

Crucial Ballistix Black 16GB [2x8GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Aegis 16GB [2x8GB 3000MHz DDR4 CL16 1.35V DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Aegis 16GB [2x8GB 3200MHz DDR4 CL16 XMP 2.0 DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Ripjaws V Black 16GB [2x8GB 3200MHz DDR4 CL16 XMP2.0 DIMM]

Sprawdź cenę!

Patriot Viper 4 16GB [2x8GB 3200MHz DDR4 CL16 1.35V DIMM]

Sprawdź cenę!

GOODRAM 16GB [1x16GB 2400MHz DDR4 CL17 SODIMM]

Sprawdź cenę!

GOODRAM IRDM Pro 16GB [1x16GB 3600MHz DDR4 CL18 DIMM] Deep Black

Sprawdź cenę!

Kingston FURY Beast 8GB [1x8GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston Fury Impact 8GB [1x8GB 3200MHz DDR4 CL20 SODIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston Fury Beast RGB 16GB [2x8GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston Fury Beast 32GB [2x16GB 2666MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston FURY Impact 16GB [1x16GB 3200MHz DDR4 CL20 SODIMM]

Sprawdź cenę!

Crucial 8GB [1x8GB 3200MHZ DDR4 CL22 SODIMM]

Sprawdź cenę!

GOODRAM 16GB [1x16GB 3200MHz DDR4 CL22 SODIMM]

Sprawdź cenę!

Zobacz wszystkie pamięci RAM DDR4 >

Pamięć RAM DDR5

Jesienią 2021 zaczęły upowszechniać się pamięci DDR5. To dzięki nadejściu procesorów 12. generacji Intela (Alder Lake S) oraz płyt głównych kompatybilnych z DDR5. Co ciekawe, płyty główne z DDR5 obsługują równocześnie także DDR4, a więc są bardziej przyszłościowe.

Moduły będą oferować jeszcze większą pojemność i wyższą przepustowość – szybkość osiągnie nawet 6400MHz, a przy tym mają cechować się niższym zapotrzebowaniem na energię.

Aby skorzystać z najnowszych pamięci DDR5, należy posiadać nowy procesor Intel Alder Lake S lub dostępny od 2022 r. AMD Zen 4, a oprócz tego nową płytę główną.

Jak wybrać pamięć RAM – na co zwrócić uwagę?

Zanim zdecydujemy jaka pamięć RAM najlepiej odpowie na nasze potrzeby, warto zastanowić się nad rzeczą najbardziej podstawową. Ile właściwie potrzebujemy pamięci RAM i ile jesteśmy w stanie umieścić jej w naszym komputerze stacjonarnym.

Na początek sprawdźmy, ile RAM jest w stanie przyjąć i obsłużyć nasza płyta główna. Informacje te dostępne są w specyfikacji na stronie producenta, a model płyty głównej znajdziemy w BIOS, lub bezpośrednio na samej płycie.

W następnej kolejności nasz system operacyjny. To ważne, gdyż 32-bitowy Windows (obecny na bardzo starych zestawach) obsłuży maksymalnie 4GB pamięci RAM. Jeśli chcemy mieć więcej RAM, to musimy zainstalować 64-bitowy system operacyjny – taki zwykle znajduje się na nowszych komputerach i laptopach.

Kupując RAM przede wszystkich należy zacząć od sprawdzenia specyfikacji naszej płyty głównej. Trzeba wiedzieć ile może obsłużyć maksymalnie pamięci i wtedy wybrać kości RAM o najszybszej prędkości (tj. najwyższym taktowaniu). Szybkość RAM wyrażona jest w jednostkach MT/s = megatransferach na sekundę, których odpowiednikiem w terminologii laickiej jest taktowanie wyrażone w MHz.

Dla największej stabilności pamięć powinna mieć ten sam woltaż, jak również tę samą prędkość i pojemność, a także pochodzić od tego samego producenta.

Wskazane są także zestawy wielokanałowe RAM, tj. lepiej jest kupić dwa moduły o mniejszej pojemności RAM niż jeden o większej. Dlaczego? Bo uzyskamy podwójną przepustowość, która pozwoli osiągnąć wyższą wydajność w aplikacjach/grach, które wykorzystują dużo RAM.

Jaka wielkość pamięci?

Jeśli chodzi o zapotrzebowanie na RAM, to jest to już kwestia naszych indywidualnych preferencji oraz oprogramowania, które używamy. Jednak można przyjąć, że minimalnym progiem jest obecnie 8 GB. Pamięć RAM 12 GB to już dużo do prostych zastosowań. Z taką ilością bez kłopotu będziemy mogli używać komputera do prac biurowych, przeglądania Internetu, czy oglądania filmów.

Pamięć RAM dla gracza, w zależności od wymagań naszych gier, powinna liczyć od 8 GB do 16 GB. Większe ilości RAM przydadzą się osobom profesjonalnie zajmującym się obróbką wideo, tworzeniem animacji, czy renderowaniem.

Zobacz pamięć RAM dla gracza >

Częstotliwość (taktowanie) pamięci

Jest to istotny parametr pamięci wpływający na jej wydajność. W dzisiejszych pecetach zainstalowane są najczęściej moduły RAM DDR3 taktowane 1600 MHz lub DDR4 na przykład 2666 MHz. Warto jednak wiedzieć, że co prawda pamięć RAM o wysokiej częstotliwości niesie ze sobą pewien wzrost wydajności, lecz nie przełoży się to bardzo znacząco na osiągi całego komputera. Ważna jest przecież także ilość pamięci, wydajność karty graficznej, czy procesora.

Wysoka częstotliwość pamięci istotna jest często dla graczy, czy osób zajmujących się obróbką materiałów wideo. Dla takiego grona użytkowników często kilka procent wzrostu wydajności znaczy bardzo wiele.

Warto też pamiętać, że zysk z podwyższonej częstotliwości odczujemy w szczególności, gdy korzystać będziemy z układu graficznego zintegrowanego z procesorem.

Opóźnienia (timingi) pamięci

Przeglądając parametry techniczne pamięci RAM, zapewne natkniemy się na ciąg czterech cyfr, na przykład 7-7-7-20. W ten sposób oznaczane są opóźnienia. Generalnie im są one niższe, tym lepiej. Nasz komputer będzie nieco szybciej radził sobie z obliczeniami, ale różnica w wydajności będzie mieć mniejsze znaczenie, niż w przypadku częstotliwości, czyli głównego parametru pamięci.

Dla dociekliwych umieszczamy wyjaśnienia, poszczególnych pozycji:

• CAS latency (CL) – to najważniejszy parametr, który ma duży wpływ na wydajność. Oznacza czas, jaki upływa od wysłania żądania, do odczytu danych z określonej kolumny pamięci,
• RAS to CAS Delay (RCD) – także ma wpływ na wydajność kości, ale w mniejszym stopniu niż CL.
• RP (RAS Precharge) – wpływa na wydajność podobnie jak RCD,
• CR (Command Rate) – ten parametr ma niewielki wpływ na wydajność pamięci RAM.

Co warto podkreślić, wyższe taktowanie zwykle wymaga też wyższych opóźnień. Przykładowo na rynku są dostępne moduły DDR4 2666MHz z opóźnieniami 15-15-15-35, ale w przypadku szybszych zestawów DDR4 3600MHz często jest to już np. 18-22-22-42.

Napięcie pamięci RAM

Napięcie pamięci RAM zasadniczo nie ma żadnego wpływu na jej wydajność, ale musisz je sprawdzić, żeby uniknąć problemów ze stabilnością działania komputera. Zacznij więc od sprawdzenia listy modułów, które obsługiwane są przez twoją płytę główną.

Ogólnie można przyjąć, że napięcie pamięci RAM typu DDR3 to 1,5V, dla  pamięci DDR4 to 1,2V, a dla DDR5 – 1,1V. Woltaż jest też istotny gdy interesuje Cię overclocking, czyli podkręcanie wydajności pamięci.

Są też wydajniejsze kości przeznaczone dla entuzjastów, z mocno podniesionym taktowaniem, ale równocześnie konieczne jest zwiększenie napięcia zasilającego. Zwykle jest ono automatycznie ustawiane przez płytę główną.

Profil XMP

W wydajniejszych modułach zapisano profil XMP (Extreme Memory Profiles), który zawiera wszystkie najważniejsze informacje o parametrach pracy pamięci. Odpowiedni profil zwykle można w prosty sposób wczytać w UEFI płyty głównej, co pozwala zaoszczędzić problemów przy ręcznym konfigurowaniu ustawień.

Jaka pamięć RAM z dodatkowym chłodzeniem?

Wydajne pamięci o bardzo wysokiej częstotliwości wytwarzają więcej ciepła. Aby pamięci RAM były odpowiednio chronione przed przegrzaniem wybierz modele wyposażone w radiatory – odpromienniki ciepła. Zwróć przy tym uwagę, że niektóre rozbudowane radiatory na pamięciach RAM mogą nie zmieścić się obok lub pod chłodzeniem procesora.

Pamięci RAM wyposażone w radiatory warto także zastosować do komputerów zamkniętych w małych, kompaktowych obudowach, np: ITX, micro ATX, mini-ITX, desktop, HTPC, SteamMachines, gdzie przepływ chłodnego powietrza jest mniejszy niż w dużej obudowie typu Midi Tower.

Zestawy wielokanałowe RAM

Przed zakupem pamięci RAM powinieneś też sprawdzić w specyfikacji twojej płyty głównej, jaka jest jej zalecana konfiguracja. Kości mogą być zainstalowane w dwóch gniazdach, trzech lub czterech z identycznymi modułami pamięci. Możesz się więc spotkać na przykład z konfiguracją podwójną (na przykład 2 x 4 GB), konfiguracją potrójną (na przykład 3 x 4 GB) lub konfiguracją poczwórną (na przykład 4 x 4 GB).

Pamięć RAM do serwerów

Pamięć RAM dla serwera cechuje się niezawodnością i energooszczędnością. Modele przeznaczone do serwerów bardzo często posiadają mechanizmy kontroli błędów – na przykład ECC, czy ECC-R. Dodatkowo możemy w nich spotkać odpowiednie zabezpieczenia w postaci choćby czujników temperatury.

Dla kogo pamięć RAM z korekcją błędów ECC?

Podstawowym przeznaczeniem pamięci RAM z korekcją błędów ECC są zastosowania serwerowe. Technologia ta pozwala na stabilne działanie komputera pracującego nieprzerwanie 24h/dobę. Płyty główne do domowych PC raczej nie posiadają obsługi pamięci RAM ECC, dlatego podczas zakupów nie powinieneś zwracać uwagi na tą cechę.

Pamięci RAM dedykowane

Przed wyborem, jaka pamięć RAM odpowiada na potrzeby Twojego komputera, warto sprawdzić, czy do twojego modelu komputera, czy notebooka nie ma w ofercie pamięci RAM dedykowanej. Jest to kość pamięci przeznaczona do konkretnego modelu komputera. Przeważnie została ona na nim dokładnie przetestowana i sprawdzona. Często zdarza się, że producenci płyt głównych zamieszczają w ich specyfikacji listę pamięci przeznaczonych do danego modelu. Warto kierować się tymi wskazaniami.

Pamięć RAM dla graczy

Na rynku można spotkać pamięci RAM reklamowane jako pamięć RAM dla gracza. Zwykle są to moduły o wyższym taktowaniu, które wyróżniają się efektowną stylistyką radiatora – nierzadko są to pamięci RAM z RGB. Takie pamięci powinny zainteresować osoby oczekujące wyższej wydajności lub ceniące efektowne przyozdobienie komputera podświetleniem LED. Nie są jednak niezbędne do uruchomienia gry.

Kingston Fury Beast RGB 16GB [2x8GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Trident Z RGB 16GB [2x8GB 3200MHz DDR4 CL16 1.35V XMP 2.0 DIMM]

Sprawdź cenę!

Adata XPG Lancer RGB 32GB [2x16GB 5200MHz DDR5 CL38 DIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston FURY Beast RGB 32GB [1x32GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

PNY XLR8 Gammix RGB 16GB [1x16GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

Corsair Vengeance RGB Pro SL Black 16GB [2x8GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Trident Z RGB 16GB [2x8GB 3000MHz DDR4 CL16 XMP2 DIMM]

Sprawdź cenę!

Corsair Vengeance RGB Pro 16GB [2x8GB 3600MHz DDR4 C18 DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Trident Z RGB 32GB [2x16GB 3000MHz DDR4 CL16 XMP2 DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Trident Z RGB 32GB [2x16GB 4000MHz DDR4 CL18 DIMM]

Sprawdź cenę!

Corsair Vengeance RGB Pro SL Black 32GB [2x16GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

Corsair Vengeance RGB Pro SL Black 32GB [2x16GB 3600MHz DDR4 CL18 DIMM]

Sprawdź cenę!

Corsair Vengeance RGB Pro 16GB [2x8GB 2666MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

Corsair Vengeance RGB Pro SL Black 32GB [2x16GB 3600MHz DDR4 CL18 DIMM] Ryzen

Sprawdź cenę!

G.SKILL Trident Z RGB 64GB [2x32GB 4000MHz DDR4 CL18 XMP2.0 DIMM]

Sprawdź cenę!

Kingston Fury Beast RGB 16GB [2x8GB 3600MHz DDR4 CL17 DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Trident Z Neo 16GB [2x8GB 3600MHz DDR4 CL16 1.35V XMP 2.0 DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Trident Z RGB 32GB [2x16GB 3200MHz DDR4 CL16 1.35V XMP 2.0 DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Trident Z RGB AMD 16GB [2x8GB 3200MHz DDR4 CL16 XMP 2.0 1.35V DIMM]

Sprawdź cenę!

G.SKILL Trident Z RGB Neo AMD 64GB [2x32GB 3200MHz DDR4 CL16 DIMM]

Sprawdź cenę!

Pamięci do komputerów	Pamięci do laptopów	Pamięci do serwerów

Mogą Cię zainteresować:

• Z czego składa się komputer?
• Jaką kartę pamięci wybrać? SDHC, SDXC, microSD, CF?
• Jak zwiększyć pamięć RAM w laptopie? Jaki RAM do laptopa?
• Jak działa system Mac OS? Poradnik dla początkujących
• Jaki smartfon wybrać? Doradzamy, przed zakupem