
Komputery to urządzenia elektroniczne, więc prawie wszystkie ich elementy mogą ulec uszkodzeniu. Awarie, które obejmują dyski twarde wydają się najbardziej kryzysowymi sytuacjami – zwłaszcza jeżeli nie mamy kopii zapasowej ważnych plików i tracimy wtedy pracę na studia, bazę użytkowników, czy też inne prywatne dokumenty.
Są jednak sposoby, aby już wcześniej przewidzieć usterkę nośnika i w porę zareagować. W związku z tym przygotowaliśmy poradnik, w którym opisaliśmy, jak sprawdzić stan i jakie są programy do testowania dysku twardego.
Więcej o dysku twardym dowiesz się z poradnika Jaki dysk twardy wybrać?
W tym artykule znajdziesz:
Jak sprawdzić stan dysku twardego?
Jak testować dysk twardy? Każdy dysk został wyposażony w system S.M.A.R.T. (ang. Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology), który służy do monitorowania parametrów i zgłaszania ewentualnych błędów.
Testowanie dysku twardego powinniśmy zacząć właśnie od odczytania tych informacji – najlepiej wykorzystać do tego celu darmowe narzędzie CrystalDiskInfo lub HD Tune.
Program do testowania dysku CrystalDiskInfo:
CrystalDiskInfo to jeden z najpopularniejszych programów do testowania dysków HDD i SSD. Narzędzie jest dostępne za darmo i pozwala sprawdzić parametry S.M.A.R.T., temperaturę oraz podstawowe informacje o specyfikacji nośnika (interfejs, obsługiwane technologie, wersję oprogramowania – firmware).
Programy do testowania dysku
W systemie S.M.A.R.T. znajdziemy kilkanaście różnych parametrów, ale tylko część jest uznawana za krytyczne i ma wpływ na działanie dysku. Do takich parametrów zaliczamy:
- Raw Read Error Rate (ID 01/ HEX 01) – ilość błędnych odczytów dysku. Wysoka wartość może wskazywać na problem z powierzchnią talerzy lub głowicami
- Reallocated Sectors Count (ID 05/HEX 05) – Ilość realokownych sektorów. Wysoka wartość może wskazywać na pojawiające się bad sectory
- Spin Retry Count (ID 10/HEX 0A) – ilość ponownych prób rozkręcenia talerzy. Wysoka wartość może wskazywać na problemy mechaniczne
- End-to-End Error (ID 184/HEX B8) – problemy z przekazywaniem informacji z pamięci podręcznej do bufora. Wysoka wartość może wskazywać na problemy z tymi elementami
- Command Timeout (ID 188/HEX BC) – problemy z przerwaniem działania dysku twardego. Wysoka wartość może wskazywać na problemy z zasilaniem
- Reallocation Event Count (ID 196/HEX C4) – ilość remapowanych sektorów. Parametr podaje wartość dokonanych prób (zarówno udanych, jak i nieudanych). Wysoka wartość może wskazywać na pojawiające się bad sectory
- Current Pending Sector Count (ID 197/HEX C5) – ilość sektorów czekających na remapowanie. Wysoka wartość może wskazywać na pojawiające się bad sectory
- Uncorrectable Sector Mount (ID 198/HEX C6) – ilość błędów, których nie da się naprawić. Wysoka wartość może sugerować problem z powierzchnią talerzy lub elementami mechanicznymi dysku
- Off-track errors Mount (ID 201/HEX C9) – parametr krytyczny, który wskazuje na konieczność wykonania kopii zapasowej danych (jeżeli wartość jest różna od 0)
Warto jednak pamiętać, że programy mogą podawać różną nazwę danego parametru, więc dla upewnienia się można tutaj porównać numer identyfikacyjny (ID lub HEX). Ponadto nie każdy dysk monitoruje wszystkie parametry (najważniejsze krytyczne powinny być opisane w większości przypadków).
Program do testowania dysku twardego HD Tune:
HD Tune najlepiej sprawdzi się przy testowaniu tradycyjnych dysków twardych (HDD). Aplikacja jest dostępna w wersji darmowej (do prywatnego użytku) oraz płatnej. Ta pierwsza jednak w zupełności wystarczyć do podstawowych czynności związanych z diagnostyką sprzętu – narzędzie pozwoli odczytać parametry S.M.A.R.T., sprawdzić podstawową specyfikację, a także przeprowadzić skanowanie całego obszaru dysku w poszukiwaniu tzw. bad sectorów (uszkodzonych sektorów).
Temperatura dysku – jaka powinna być?
Oprócz parametrów S.M.A.R.T., ważną informacją podawaną przez aplikacje do monitorowania parametrów dysku twardego jest również temperatura nośnika. Niestety, wysoka temperatura ma negatywny wpływ na awaryjność dysków talerzowych (HDD). Nie powinna ona przekraczać 50 – 60 stopni Celsjusza.
Podobnie wygląda sprawa w przypadku nośników półprzewodnikowych (SSD), jednak współczesne konstrukcje korzystają z mechanizmów zabezpieczających przed przegrzaniem układów, więc głównie ryzykujemy spadkami wydajności (tzw. thermal throttling). Na przegrzanie najbardziej narażone są szybkie nośniki pod M.2 PCI-Express. W przypadku niepokojących odczytów (powyżej 70 stopni Celsjusza) warto zapewnić dodatkowe chłodzenie w postaci radiatora i/lub dodatkowego nawiewu.
Jak testować dysk SSD?
W przypadku nośników SSD warto również zwrócić uwagę na parametr TBW (ang. Total Bytes Written), który informuje o całkowitej ilości zapisanych danych. Wartość ta jest o tyle istotna, że część producentów ogranicza gwarancję nośnika współczynnikiem TBW. Jeżeli zostanie on przekroczony, automatycznie tracimy możliwość reklamowania dysku. W większości przypadków atrybut ten jest jednak ustalany na tak wysokim poziomie, że bez problemu wystarczy do kilkuletniego użytkowania dysku przy codziennych zastosowaniach.
Część producentów ogranicza gwarancję nośnika współczynnikiem TBW, po którego przekroczeniu tracimy możliwość złożenia reklamacji.
Jak sprawdzić dysk SSD pod kątem parametru TBW? Najlepiej wykorzystać oprogramowanie producenta nośnika, np.
- ADATA SSD Toolbox
- Corsair SSD Toolboox
- Crucial Storage Executive
- GOODRAM Optimum SSD Tool
- Kingston SSD Manager
- Kioxia SSD Utility
- Lexar SSD Dash
- Plextor Plextool
- Samsung Magician
- Western Digital Dashboard
Wymienione narzędzia oferują wszystkie najważniejsze opcje do diagnostyki dysku (odczyt S.M.A.R.T. i TBW). Oprócz tego często oferują też dodatkowe funkcje w postaci testowania wydajności nośnika, aktualizacji oprogramowania i klonowania zawartości starego dysku na nowy.
Testowanie dysku twardego z całą pewnością jest bardzo istotnym zagadnieniem, bowiem sprawna diagnostyka pozwoli wcześniej przewidzieć problemy i w porę zareagować, zapobiegając utracie istotnych plików – tym bardziej, że producenci zadbali o nieskomplikowaną metodologię, a w sieci dostępne są proste/darmowe narzędzia, więc z zadaniem tym powinni sobie poradzić nawet mniej doświadczeni użytkownicy. Niestety, większość usterek jest trudna do naprawienia, więc w przypadku awarii przeważnie konieczne jest oddanie dysku na gwarancję lub zakup nowego modelu.
Polecane dyski twarde
Polecane dyski SSD
Mogą Cię zainteresować:
- Jaki dysk twardy wybrać?
- Laptop z dyskiem SSD – jak wybrać i czy warto?
- Jaki dysk do laptopa? SSD, HDD czy SSHD?
- Wybieramy serwer NAS – co warto wiedzieć?
- Jaką pamięć RAM wybrać? Poradnik
- Jakie chłodzenie procesora? 10 porad, które ułatwią zakup
- Nowoczesne chłodzenie procesora – co powinno mieć?
- Temperatura procesora – na co uważać i jak chłodzić?
- Jak wyciszyć komputer stacjonarny? Co jest ważne?
- Jaką kartę pamięci wybrać? SDHC, SDXC, microSD, CF?


Najnowsze


Jaki odkurzacz do sierści zwierząt? Poradnik


Jak działa system Mac OS? Poradnik dla początkujących


Porównywarka kart graficznych – pomagamy wybrać najlepszą kartę graficzną


Jaki laptop z dyskiem SSD będzie najlepszy? Polecane modele


Jaka karta graficzna? Rodzaje kart graficznych


Trawnik po zimie – 6 czynności, które musisz wykonać


Kalkulator odległości od TV. Jak dobrać rozmiar TV?


Kalkulator mocy zasilacza. Jak dobrać zasilacz do komputera?

