Co to jest 5G? Zalety i zagrożenia sieci 5G
Sieć 5G jest już od kilku lat dostępna dla mieszkańców większych miejscowości w Polsce. Technologia ta całkowicie zrewolucjonizowała sposób łączenia się z Internetem, jednak, jak każda innowacja, była również źródłem kontrowersji, ze względu na pewne zagrożenia. W niniejszym artykule odpowiadamy na pytanie, co to 5G i jak działa. Przedstawiamy również główne zalety technologii 5G, analizujemy wady 5G w kontekście cyberbezpieczeństwa i odpowiadamy na pytanie, czy 5G jest szkodliwe dla zdrowia. Na końcu nie zabraknie także rozważań nad tym, kiedy 6G mogłoby zastąpić 5G w Polsce i na świecie.
Co to jest 5G?
Zacznijmy od odpowiedzi na pytanie, co to jest 5G. Tak nazywa się najnowszy (póki co) standard sieci komórkowej – piąta generacja technologii mobilnej, będąca następczynią technologii 4G / LTE.
W Polsce z telefonów z 5G możemy korzystać od 2020 roku, przy czym sieć 5G była początkowo dostępna tylko dla mieszkańców największych polskich miejscowości. Wskutek rozbudowy sieci nadajników 5G w 2023 roku dostęp do technologii 5G miało ponad 50% populacji, tymczasem pod koniec roku 2024 w zasięgu sieci 5G znajdowało się już ponad 60% polskich gospodarstw domowych.
Jak działa 5G?
Sposób działania 5G jest podobny jak w przypadku sieci 4G LTE – technologia ta wykorzystuje fale radiowe, które są emitowane przez nadajniki i odbierane przez urządzenia będące w ich zasięgu, np. telefony z 5G.
Różnica między 5G a LTE polega na wykorzystaniu innych częstotliwości. W technologii 4G wykorzystywane są częstotliwości z zakresu od 700 do 2600 MHz, tymczasem 5G obsługuje dodatkowo także: pasma niskie (300MHz), pomiędzy 3000 a 6000 MHz, a nawet i mmWave, czyli fale milimetrowe o częstotliwości wynoszącej do 26 GHz, gwarantujące superszybkie przesyłanie danych.
Sieć 5G umożliwia osiągnięcie znacznie większej przepustowości łącza niż 4G, pozwala również na znaczne zmniejszenie opóźnień w transmisji. Przewagą sieci 5G nad 4G jest również większa stabilność Internetu, bez względu na to, jak dużo użytkowników i sprzętów połączy się w tym samym czasie z siecią.
Aby przekonać się, czym w praktyce różnią się 5G a LTE, konieczne jest:
- urządzenie, które obsługuje ten standard, np. telefon z 5G z aktywną kartą SIM do transmisji 5G i ważnym pakietem transferu danych;
- znajdowanie się w zasięgu sieci 5G operatora.
Największe zalety sieci 5G
Sieć 5G zrewolucjonizowała sposób, w jaki łączymy się z Internetem. Największe zalety tej technologii to:
- jeszcze szybsza transmisja danych (nawet 100-krotnie większa niż w przypadku 4G);
- mniejsze opóźnienia (do zaledwie 1 milisekundy), np. podczas używania komunikatorów, prowadzenia konferencji online, korzystania z aplikacji w rzeczywistości rozszerzonej (AR) i wirtualnej (VR) czy też streamowania filmów w jakości 4K i 8K;
- możliwość obsługi nawet miliona urządzeń w obrębie 1 km2 i dzięki temu mniejsze przeciążenie sieci w miejscach o dużym zagęszczeniu ludzi, takich, jak centra handlowe, hale koncertowe, stadiony czy lotniska.
Warto również wspomnieć o ogromnych możliwościach jakie niesie technologia 5G, w kontekście rozwoju nowych technologii w przemyśle, medycynie, transporcie czy też rozrywce. Dzięki 5G możliwe stało się:
- korzystanie z tzw. Internetu rzeczy (Internet of Things) oraz inteligentnych rozwiązań dla domu (Smart Home);
- korzystanie z wielu aplikacji w chmurze, bez konieczności pobierania plików na urządzenie;
- optymalne zarządzanie infrastrukturą miast – np. sygnalizacją świetlną, w zależności od warunków panujących na drodze;
- poprawa jakości usług medycznych – np. monitorowanie pacjentów w czasie rzeczywistym za pomocą urządzeń medycznych podłączonych do Internetu lub nawet przeprowadzanie operacji na odległość (tzw. telechirurgia);
- tworzenie zautomatyzowanych fabryk oraz dokładniejsze monitorowanie maszyn i systemów w czasie rzeczywistym.
5G a bezpieczeństwo cyfrowe
Zanim przejdziemy do tego, czy 5g jest szkodliwe, warto wspomnieć o możliwościach tej technologii w zakresie prywatności i zabezpieczeń danych, a także potencjalnych zagrożeniach. 5G wprowadza liczne usprawnienia w zakresie cyberbezpieczeństwa, np. w postaci ulepszonych metod szyfrowania, opartych na kluczach kwantowych. Zawsze jednak należy brać pod uwagę możliwe ryzyko cyberataków.
Zarówno operatorzy sieci, jak i użytkownicy sieci 5G powinni być świadomi potencjalnych zagrożeń. Ci pierwsi muszą przestrzegać międzynarodowych wymagań i zasad bezpieczeństwa, np. opracowanych przez Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (International Telecomunication Union, ITU) oraz Agencję Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa (European Network and Information Security Agency, ENISA). Tymczasem użytkownicy sieci 5G, w celu ochrony przed cyberatakami i nieautoryzowanym dostępem do sieci, powinni korzystać z narzędzi takich jak np. biometryczne metody uwierzytelniania czy Virtual Private Network (VPN).
Czy 5G jest niebezpieczne dla zdrowia?
Przejdźmy do kolejnego aspektu, jakim jest sieć 5G a zdrowie. Pytania, czy 5g jest szkodliwe, pojawiają się bowiem w przestrzeni publicznej od momentu zaprezentowania tej technologii. Największe obawy dotyczące sieci 5G budzi postępujący rozwój nadajników i stacji bazowych – z jednej strony mogą one zapewnić dostęp do 5G większej liczbie użytkowników, z drugiej jednak, przeciwnicy 5G obawiają się większej ekspozycji na promieniowanie elektromagnetyczne. Brak jednak dowodów naukowych, które potwierdzałyby, że fale radiowe wykorzystywane przez 5G stanowią zagrożenie dla zdrowia.
Poziom niejonizującego promieniowania elektromagnetycznego emitowanego przez telefony 5G jest znacznie poniżej poziomów, które mogłyby być uznane za niebezpieczne, ustalonych przez międzynarodowe organizacje, takie jak Światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization, WHO) czy Międzynarodowa Komisja Ochrony Przed Promieniowaniem Niejonizującym (International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection, ICNIRP). Zastosowanie się do międzynarodowych norm dotyczących dopuszczalnych poziomów promieniowania elektromagnetycznego, w połączeniu z regulacjami w zakresie lokalizacji stacji bazowych i stale prowadzonymi badaniami nad długotrwałym wpływem promieniowania 5G zapewniają bezpieczeństwo dla użytkowników tej technologii.
Kiedy będzie 6G?
Badania nad 6G – Internetem mobilnym, który będzie jeszcze szybszy niż 5G, już trwają. Kiedy 6G zostanie wprowadzone, można oczekiwać jeszcze wyższych prędkości transmisji danych i mniejszych opóźnień, a także lepszej integracji z nowoczesnymi technologiami, takimi jak: aplikacje sztucznej inteligencji, zaawansowane systemy Internet of Things czy nawet zaawansowane formy komunikacji w czasie rzeczywistym, z wykorzystaniem rozszerzonej rzeczywistości (XR) oraz hologramów.
Kiedy 6G może zostać wprowadzone? Jak podaje Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, możliwym jest, że 6G w Polsce i na świecie pojawi się już około 2030 roku. Ze względu jednak na to, że sieć 5G w dalszym ciągu jest dopiero rozwijana i wiele osób nadal korzysta z sieci 4G, szczytu popularności technologii 6G należy się spodziewać w późniejszym czasie.
Może Cię zainteresować: