Mikrofon do aparatu to niezbędne akcesorium dla fotografów i twórców wideo, którzy chcą poprawić jakość nagrywanego dźwięku. Wbudowane mikrofony w aparatach cyfrowych i lustrzankach często oferują niską, rejestrując szumy otoczenia oraz mechaniczne odgłosy pracy aparatu. Zewnętrzny mikrofon zapewnia czystszy, bardziej szczegółowy i naturalny dźwięk, co jest kluczowe w produkcjach wideo, wywiadach, transmisjach na żywo oraz vlogach.
Rodzaje mikrofonów do aparatu
Mikrofony dynamiczne
Charakteryzują się dużą odpornością na hałasy otoczenia i wytrzymałą konstrukcją. Są mniej czułe na dźwięki tła, co czyni je dobrym wyborem do nagrywania w głośnym otoczeniu. Zwykle nie wymagają zewnętrznego zasilania, dzięki czemu są wygodne w użyciu.
Zalety:
- odporność na zakłócenia i uszkodzenia mechaniczne;
- brak konieczności stosowania baterii lub zasilania zewnętrznego;
- dobra jakość dźwięku przy rejestracji głosu w dynamicznych warunkach.
Wady:
- mniejsza czułość w porównaniu do mikrofonów pojemnościowych;
- węższy zakres częstotliwości, co wpływa na mniej szczegółowy dźwięk.
Mikrofony pojemnościowe
Najczęściej wybierane modele do profesjonalnych nagrań wideo. Dzięki wysokiej czułości i szerokiemu pasmu przenoszenia rejestrują naturalne i szczegółowe brzmienie. Wymagają jednak zewnętrznego zasilania (baterie, USB lub Phantom Power 48V).
Zalety:
- wysoka czułość i dokładność nagrywania dźwięku;
- szerokie pasmo przenoszenia pozwala na rejestrowanie pełnego spektrum dźwięków.
Wady:
- większa podatność na szumy otoczenia;
- wymagane zewnętrzne zasilanie.
Mikrofony elektretowe
Są odmianą mikrofonów pojemnościowych, ale z wbudowanym stałym ładunkiem elektrostatycznym, dzięki czemu nie wymagają skomplikowanego zasilania. Są stosowane głównie w mikrofonach krawatowych (lavalier), mikrofonach kierunkowych oraz w zestawach bezprzewodowych.
Zalety:
- kompaktowy rozmiar i lekka konstrukcja;
- bardzo dobra jakość nagrywania głosu;
- szerokie zastosowanie – od wywiadów po nagrania filmowe.
Wady:
- mniejsza odporność na zakłócenia elektromagnetyczne;
- ograniczone możliwości w warunkach dużego hałasu.
Mikrofon reporterski do wywiadów
W wywiadach i relacjach reporterskich kluczowe znaczenie ma czystość i wyrazistość dźwięku, szczególnie w warunkach miejskiego zgiełku czy dużej ilości rozmów w tle.
- Mikrofon kierunkowy typu “shotgun” – skutecznie izoluje dźwięk dochodzący z określonego kierunku, minimalizując hałasy otoczenia. Modele te mocuje się na aparacie lub trzyma w ręku podczas wywiadu.
- Mikrofon krawatowy (lavalier) – przypinany do ubrania rozmówcy. Dzięki małemu rozmiarowi są niemal niewidoczne, a ich bliska odległość od ust zapewnia czysty i dobrze słyszalny dźwięk. Są one często używane w profesjonalnych produkcjach telewizyjnych i internetowych.
- Mikrofon dynamiczny ręczny – używany w wywiadach na żywo, charakteryzuje się wysoką odpornością na szumy i nie wymag dodatkowego zasilania. Najczęściej wykorzystuje się go w reportażach telewizyjnych oraz transmisjach z wydarzeń.
Wybór odpowiedniego mikrofonu do kamery
Przy zakupie mikrofonu warto zwrócić uwagę na cztery parametry:
- charakterystyka kierunkowa – mikrofony kardioidalne i superkardioidalne sprawdzają się do nagrywania dźwięków z jednego kierunku, eliminując hałasy tła. Jeśli nagranie ma obejmować dźwięki otoczenia, lepsze są mikrofony o charakterystyce dookólnej;
- sposób montażu – niektóre modele można podłączyć bezpośrednio do gorącej stopki aparatu, inne wymagają zewnętrznych statywów lub mocowania typu boom pole;
- źródło zasilania – mikrofony pojemnościowe wymagają dodatkowego zasilania z baterii lub przez Phantom Power, dynamiczne działają bez dodatkowej energii;
- filtry i redukcja hałasu – funkcje takie, jak filtr górnoprzepustowy (HPF), pomagają eliminować szumy niskiej częstotliwości, np. dźwięki kroków czy szum wiatru. Warto też zwrócić uwagę na mikrofony z osłoną przeciwwiatrową (deadcat), która zmniejsza zakłócenia w plenerze.
Jaki mikrofon do kamery wybrać?
- Dla vlogerów – mikrofon kierunkowy typu “shotgun”, który dobrze izoluje głos od hałasów otoczenia.
- Do nagrań filmowych – mikrofon pojemnościowy na wysięgniku (boom), zapewniający wysoką jakość dźwięku.
- Do wywiadów – mikrofon lavalier (krawatowy), który jest dyskretny i nagrywa głos rozmówcy bez zakłóceń.
- Dla reporterów – mikrofon dynamiczny ręczny, wytrzymały na trudne warunki pracy i nagrania w hałaśliwym otoczeniu.
Montaż i ustawienia mikrofonu do aparatu
Większość mikrofonów przeznaczonych do kamer posiada specjalne mocowanie w standardzie gorącej stopki (hot shoe). Wystarczy wsunąć mikrofon w uchwyt i dokręcić. Po zamocowaniu należy podłączyć go do gniazda 3,5 mm TRS lub XLR (jeśli aparat obsługuje ten standard).
Warto ustawić poziom wzmocnienia dźwięku w aparacie na niską wartość, a następnie dostosować go na mikrofonie, jeśli posiada wbudowany regulator. Wysoki gain może powodować szumy i przesterowanie dźwięku. Jeśli mikrofon obsługuje filtr górnoprzepustowy (HPF) warto go włączyć, aby usunąć szumy niskiej częstotliwości (np. ruch uliczny, drgania statywu). Niektóre mikrofony mogą nagrywać w trybie stereo, co jest przydatne w nagraniach przestrzennych, np. koncertach czy ASMR.